A, MB
- giới thiệu nhà thơ Xuân Diệu: nhà thơ mới và sự nghiệp văn chương cùng phong cách sáng tác
+ Trước Cách mạng tháng 8, Xuân Diệu là nhà thơ tiêu biểu của phong trào thơ Mới
+ Sau Cách mạng, nhà thơ Xuân Diệu là người đặt những viên gạch đầu tiên cho nền thơ ca Cách mạng Việt Nam
+ Tư tưởng nổi bật nhất trong thơ ca Xuân Diệu là thái độ sống cuồng nhiệt, nhiệt huyết, khát khao được tận hưởng tình yêu và vẻ đẹp cuộc sống.
- giới thiệu bài thơ Vội vàng và giá trị nội dung
+ Bài thơ Vội vàng được in trong tập "Thơ thơ" (1933-1938), xuất bản năm 1938. Bài thơ thể hiện một tình yêu đời, tình yêu cuộc sống đến cuồng nhiệt cũng như một quan niệm nhân sinh chưa từng có trong thơ ca truyền thống
- giới thiệu khổ thơ cuối từ đó làm rõ nội dung: thái độ tích cực trước cuộc đời
B, TB: Phân tích khổ cuối để làm rõ nội dung
1, 7 câu đầu đoạn thơ cuối:
- Lời giục giã của thi nhân trước khi đời người ngắn ngủi kết thúc:"Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm"
- Khao khát được sống trọn với tình yêu, được tận hưởng cuộc sống:
+ Điệp ngữ "Ta muốn" thể hiện được khát khao mãnh liệt
+ Những hình ảnh ước lệ tượng trưng như: cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn (cuộc sống tươi đẹp), mây đưa và gió lượn (cảnh sắc cuộc sống), cánh bướm và tình yêu (tình yêu đôi lứa), một cái hôn nhiều (tận hưởng cuộc sống)
+ Một loạt các động từ mạnh như: ôm, riết, thâu, hôn--> thái độ sống tích cực, vồ vập với cuộc sống của nhà thơ
2, Những câu cuối: Khát vọng tràn ngập mãnh liệt đến bùng nổ với tình yêu cuộc sống
- Cho no nê, cho đã đầy, cho chếnh choáng --> thái độ sống tích cực của nhà thơ với những sự tươi đẹp của cuộc sống nhưng ngắn ngủi nên phải muốn tận hưởng hết
- Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi! là câu thể hiện khát vọng mãnh liệt trào dâng nhất. Xuân hồng là những tươi đẹp, đẹp đẽ của cuộc sống. Và tác giả xưng "ta" thể hiện được cái tôi cá nhân mạnh mẽ muốn được tận hưởng cái đẹp của sự sống bằng cả tấm lòng và nhiệt huyết
C, KB: Tổng kết lại những gì đã trình bày
- Tổng kết những đóng góp của Xuân Diệu
- Tổng kết lại nội dung về tình yêu cuộc sống, tình yêu đời trong khổ thơ cuối
BÀI LÀM
Xuân Diệu là nhà thơ tiêu biểu cho phong trào thơ mới của nền thơ ca Việt Nam. Trong sự nghiệp sáng tác thơ văn của mình, Xuân Diệu được biết đến như là một nhà thơ lãng mạn trữ tình, “nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới”, “ông hoàng của thơ tình”. Theo quan điểm sống của ông, sự sống không bao giờ được ngơi nghỉ và chán nản. Những nét mới trong thơ ông đã góp phần rất lớn vào nền thơ mới Việt Nam, chứa đựng những tư tưởng mới mẻ so với thời trước đó. Bài thơ Vội vàng được in trong tập "Thơ thơ" (1933-1938), xuất bản năm 1938. Bài thơ thể hiện một tình yêu đời, tình yêu cuộc sống đến cuồng nhiệt cũng như một quan niệm nhân sinh chưa từng có trong thơ ca truyền thống và là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của Xuân Diệu. Người đọc thấy được một lời giục giã sống mãnh liệt, sống hết mình từng phú từng giây cũng như thái độ tích cực, khát vọng sống của tác giả. Đặc biệt, 10 câu cuối của bài thơ Vội vàng đã thể hiện rất thành công thái độ tích cực, trân trọng thời gian của tác giả. Đoạn cuối như sau:
Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm,
Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn;
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng,
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng
Cho no nê thanh sắc của thời tươi;
– Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi !
Ở những phần trên, nhà thơ đã bày tỏ sựu tiếc nuối về sự ngắn ngủi của đời người trước cái chảy trôi nhanh chóng của thời gian. Theo tác giả, đời người ngắn ngủi, tuổi xuân có hạn và thời gian trôi đi vĩnh viễn không trở lại nên sự giục giã là nội dung chính của bài thơ. Vì vậy thi nhân đã giục giã chúng ta phải nhanh và vội vàng để tận hưởng bữa tiệc của trần gian khi mà “mùa chưa ngả chiều hôm”, khi mà xuân đang non, xuân chưa già, tức là thanh xuân vẫn còn ngay lúc này."Ta muốn ôm" đã biểu lộ thái độ sống tích cực cùng sự cuồng nhiệt của Xuân Diệu với cuộc sống trần thế. Tiếp theo, nhà thơ đã thể hiện cái tươi đẹp của cuộc đời "Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn" nhằm thể hiện sự tiếc nuối vô tận của mình. Cuộc sống thực sự tươi đẹp và đang vào thời kỳ mơn mởn nhất.
Những câu thơ tiếp theo đã thể hiện sự khao khát đến khẩn trương, gấp gáp, giục giã của nhà thơ:
"Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng,
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng,
Cho no nê thanh sắc của thời tươi;"
Điệp ngữ "ta muốn" chính là nhịp điệu hối hả, hơi thở gấp gáp của thi nhân. Dường như Xuân Diệu nồng nhiệt, rối rít, cuống quýt, như muốn cùng lúc giang tay ôm hết cả vũ trụ, cả cuộc đời, mùa xuân vào lòng mình, muốn sống trọn tình yêu với cuộc sống để đi đến tận cùng của niềm hạnh phúc được sống. Thi nhân như muốn ôm hết vào lòng mình "mây đưa và gió lượn", muốn đắm say với "cánh bướm tình yêu", muốn gom hết vào lồng ngực trẻ trung ấy"“một cái hôn nhiều.
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng,
Cho no nê thanh sắc của thời tươi
Điệp từ "cho" nhấn mạnh các cấp độ khát khao hưởng thụ trọn vẹn cuộc đời. Xuân Diệu muốn tận hưởng cuộc sống cho đến no nê, chếnh choáng, đã đầy. Từ đây, ta thấy được Xuân Diệu nhận ra cuộc đời, mùa xuân như một cái gì quý nhất và tươi đẹp
Cuối cùng đoạn thơ là tiếng kêu của sự cuồng nhiệt, đắm say tột cùng yêu đời, khát sống chưa từng có trong thơ ca Việt Nam: "Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!" Đây chính là đỉnh điểm của sự khao khát cháy bỏng của nhà thơ.
Mùa xuân như môi, như má của một người thiếu nữ xinh đẹp hoặc một quả chín ngọt thơm trong vườn. Đứng trước cái hấp dẫn của mùa xuân, cuộc sống, thi sĩ cũng khát khao đến cháy bỏng muốn được cắn, được sống trọn vẹn.
Bài thơ là một quan niệm sống mới mẻ và táo bạo mà trước đây chưa từng có. Vội Vàng của Xuân Diệu kêu gọi mọi người hãy biết yêu và tận hưởng những thứ cuộc sống ban tặng. Nhà thơ Xuân Diệu đã bộc lộ một cái tôi tràn đầy sự thèm khát được sống, được tận hưởng một cách cuồng nhiệt những thanh sắc của cuộc đời. Ta cũng thấy được tâm hồn Xuân Diệu, một cái tôi yêu đời, giàu xúc cảm, một nhân sinh quan tiến bộ về cuộc đời, muốn hưởng trọn vẹn cuộc đời.
