Truyện Kiều của Nguyễn Du là một tác phẩm kinh điển nổi tiếng của nước ta. Nội dung chủ yếu kể về cuộc đời bất hạnh và số phận thẩm thiu của nàng Kiều. Đặc sắc nhất là đoạn tác giả tả về vẻ đẹp của chị em Thúy Kiều.,đoạn trích nằm ở phần đầu của truyện.
Lúc đầu, Nguyễn Du gợi tả vẻ đẹp của chị em Thúy Kiều từ hình ảnh thiên nhiên: mai, tuyết. Bút pháp ước lệ gợi ấn tượng về vẻ đẹp thanh tao, trong trắng, tinh khôi như tuyết.Về vẻ đẹp của Thúy Kiều, tác giả không tả trực tiếp mà miêu tả Thúy Vân trước rồi Thúy Kiều sau, thủ pháp đòn bẩy này làm nổi bật vẻ đẹp của Thúy Kiều hơn. Khi tả về vẻ đẹp của hai chị em, tác giả chỉ dùng 4 câu để nói về sắc đẹp của Thúy Vân trong khi đó chỉ dùng 1 câu duy nhất để tả về vẻ đẹp này" Làn thu thủy nét xuân sơn".
Ý nói về đôi mắt trong như làn sóng mùa thu, lông mày nét tươi như sắc núi mùa xuân. Còn lại để tả về tài năng, đức hạnh của nàng. Ở Thúy Vân, vẻ đẹp phúc hậu, đoan trang dễ chinh phục chung quanh đến nỗi sắc đẹp thiên nhiên cũng phải chào thua trước nàng thì ở Thúy Kiều, cái đẹp “sắc sảo mặn mà" làm cho vật ghen tuông, ganh tị. Dụng ý của những câu miêu tả này đã đoán trước về hai số phận khác nhau của hai chị em. Một người thì sống trong hạnh phúc, bình an. Người còn lại phải trải qua cực khổ, bất hạnh đến tột cùng trong xã hội phong kiến. Nếu như về sắc thì Kiều là số một thì về tài không ai dám đứng hàng thứ hai trước nàng. Vì được trời phú cho tính thông minh nên ở lĩnh vực nghệ thuật nào Kiều cũng toàn tài: cầm - kì - thi - họa. Tất cả đều đạt đến mức lí tưởng hóa theo quan niệm thẩm mĩ của lễ giáo phong kiến: “Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm”.Hơn thế, nàng còn giỏi sáng tác nhạc: “Khúc nhà tay lựa nên chương/ Một thiên bạc mệnh lại càng não nhân”. Mỗi nàng lần đánh đàn, nàng lại cất lên bài hát “Bạc mệnh” làm cho người nghe phải đau khổ, sầu não. Bài hát chính là tâm hồn, là bản đàn theo suốt cuộc đời Kiều, biểu hiện một trái tim đa sầu đa cảm và cuộc đời éo le, bất hạnh.
Chân dung của Kiều là bức chân dung mang tính cách và số phận. Vẻ đẹp của Kiều là vẻ đẹp khác người nên làm cho thiên nhiên phải ghen tị; tài năng của Kiều vượt trội hơn người nên theo một qui luật thông thường của định mệnh “Chữ tài đi với chữ tai một vần” hay “Chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau” nên cuộc đời Kiều là cuộc đời của một kiếp hồng nhan bạc mệnh, nghiệt ngã.
Tóm lại, trong đoạn này, tác giả đã dùng một số thủ thuật để đoạn thơ sắc sảo hơn: biện pháp ước lệ, ẩn dụ, nghệ thuật đòn bẩy, so sánh,nhân hóa,... Bố cục rất chặt chẽ,bộc lộ được tính cách nội tâm và số phận của nhân vật, làm ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.Nguyễn Du đã khắc họa thành công vẻ đẹp chân dung hai chị em Thúy Kiều, đặc biệt là vẻ đẹp và tài năng của Thúy Kiều. Qua đó, chúng ta thấy được cảm hứng ngợi ca vẻ đẹp, tài năng con người và dự cảm về kiếp người tài hoa bạc mệnh đầy nhân văn ở Nguyễn Du.
