(4,0 điểm)

Tùy bút Sông Đà là thành quả nghệ thuật đẹp đẽ mà Nguyễn Tuân đã thu hoạch được trong chuyến đi gian khổ và hào hứng tới miền Tây Bắc rộng lớn, xa xôi của Tổ quốc, nơi ông đã khám phá ra… “thứ vàng mười đã qua thử lửa” ở tâm hồn của những người lao động.

Anh (chị) hãy làm rõ “thứ vàng mười đã qua thử lửa” ở nhân vật người lái đò trong tùy bút “ Người lái đò sông Đà” của Nguyễn Tuân. Qua đó cho biết nét độc đáo trong quan niệm của Nguyễn Tuân về người lao động ở thời đại mới.
A.
B.
C.
D.

(3 điểm)

Đọc đoạn trích sau và thực hiện yêu cầu từ câu 1 đến câu 4:

(…) Một bà lão chống gậy qua đường giữa dòng xe cộ tấp nập. Một em học trò phía bên kia đường nhìn thấy, nhận ra sự nguy hiểm đối với bà lão liền vội chạy tới: “Bà ơi, bà đưa tay cháu dắt bà qua”. Bà lão móm mém nở một nụ cười thân thiện. “Cảm ơn cháu! Cháu thật ngoan!”. (…)

Một người ăn xin khốn khổ, đói rách, vận bộ áo quần đen nhuốc, chân tay run lên vì cơn đói hành hạ. Người hành khất bước chân vào một quán cà phê, ngả nón xin tiền, mong được bố thí vài trăm bạc lẻ để mua chiếc bánh mì. Khách uống cà phê vẫn thản nhiên rít thuốc, ánh mắt lạnh lùng vô cảm. Ông lão hành khất đến bên người bán vé số đang giao vé cho khách, và lại chìa chiếc nón ra. Người bán vé số vùi tay vào túi quần, lôi ra mấy tờ bạc nhàu nát bị vo tròn, lấy ra một tờ, vuốt phẳng và bỏ vào nón của ông lão. Ông già cảm động run run, ông không nói một lời cảm ơn mà cúi mái đầu xuống, ánh mắt lộ ra một sự biết ơn vô cùng. Thì ra, ông ấy bị câm.

Trong cuộc sống có biết bao nhiêu sự cảm ơn có lời và không lời như thế. Với những người có văn hóa, “cảm ơn” là lời nói được sử dụng hàng ngày, những lời luôn được cất lên bằng tất cả thái độ lịch sự và tình cảm chân thực nhất. Nhưng tiếc rằng, vẫn còn không ít thanh niên chưa nghĩ vậy. Họ coi lời cảm ơn chỉ là những lời khách sáo, vì thế, chẳng cần phải nói ra. Hình như những bạn ấy vẫn nghĩ một cách đơn giản rằng nói lời cảm ơn hay làm những cử chỉ biểu lộ sự biết ơn là “vẽ chuyện”, chỉ làm mất đi sự thân tình và tăng thêm xa cách mà thôi.

Thế nhưng, cuộc sống hiện đại và yêu cầu về quy tắc giao tiếp giữa người với người đòi hỏi chúng ta phải tập làm quen với lời “làm ơn” và sau đó là “cảm ơn”. Thật hạnh phúc khi ta làm được việc có ý nghĩa, một điều tốt đem lại niềm vui, hạnh phúc cho người khác, kéo mọi người lại gần nhau hơn. Và cũng sẽ hạnh phúc không kém khi chúng ta thấy mình đã không dửng dưng, bạc bẽo vì đã biết tri ân người giúp đỡ mình bằng những lời nói xuất phát từ đáy lòng, chân thành, lịch thiệp: “Cảm ơn”

( Theo Thanhnienonline )

Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính trong đoạn trích trên. (0,25đ)

Câu 2: Theo tác giả, vì sao lời cảm ơn mang lại hạnh phúc cho con người? (0,5đ)

Câu 3: Nội dung chính của đoạn trích trên là gì? (0,25đ)

Câu 4: Nêu suy nghĩ của anh, chị về văn hóa cảm ơn trong cuộc sống hôm nay. (Trả lời trong khoảng 5 – 7 dòng ) (0,5đ)

Đọc đoạn thơ sau và thực hiện yêu cầu từ câu 5 đến câu 8:

Ca dao và mẹ

Đỗ Trung Quân

Mẹ ru khúc hát ngày xưa

Qua bao nắng sớm chiều mưa vẫn còn

Chân trần mẹ lội đầu non

Che giông giữ tiếng cười giòn cho ai

Vì ai chân mẹ dẫm gai

Vì ai tất tả vì ai dãi dầu

Vì ai áo mẹ phai màu

Vì ai thao thức bạc đầu vì ai?

Lớn từ dạo đó ta đi

Chân mây góc biển mấy khi quay về

Mẹ ngồi lặng cuối bờ đê

Đếm năm tháng đếm ngày về của ta

Mai vàng mấy lượt trổ hoa

Hàng hiên hanh nắng sương sa mấy lần

Đồng xa rồi lại đồng gần

Thương con mẹ lội đồng gần đồng xa

“Âu ơ…” tiếng vọng xé tim

Lời ru xưa bỗng về tìm cơn mưa

Đâu rồi cái tuổi ngây thơ

Mẹ ta nay đã mịt mờ chân mây

Chiều đông giăng kín heo may

Tìm đâu cho thấy tháng ngày ầu ơ…

( Theo Thivien.net )

Câu 5. Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào? (0,25đ)

Câu 6. Nêu vẻ đẹp của hình ảnh người mẹ trong bài thơ trên. (0,5đ)

Câu 7. Trong bốn dòng thơ Vì ai chân mẹ dẫm gai – Vì ai tất tả vì ai dãi dầu – Vì ai áo mẹ phai màu – Vì ai thao thức bạc đầu vì ai? Tác giả sử dụng những biện pháp tu từ nào? Nêu tác dụng của các biện pháp tu từ đó. (0,5đ)

Câu 8. Anh/chị nghĩ gì về lời ru của mẹ trong cuộc sống? ( Trả lời trong khoảng 5 – 7 dòng ) (0,25đ)
A.
B.
C.
D.

(3,0 điểm)

Hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) bày tỏ suy nghĩ của anh/chị về lời đề nghị sau đây:

“Xin hãy dạy cho cháu biết lắng nghe tất cả mọi người nhưng cũng xin thầy dạy cho cháu biết cần phải sàng lọc những gì nghe được qua một tấm lưới chân lí để cháu chỉ đón nhận những gì tốt đẹp mà thôi.” ( Theo Xin thầy hãy dạy cho con tôi…, Ngữ văn 10, tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2015 )
A.
B.
C.
D.

(4,0 điểm)

Về truyện ngắn Vợ nhặt của Kim lân, đã có nhận xét: “Dù cuộc sống có bi thảm đến đâu thì con người vẫn giàu yêu thương, khao khát hạnh phúc và hi vọng vào tương lai.”

Bằng hiểu biết về truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân (Ngữ văn 12, tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2015), anh/chị hãy chia sẻ ý kiến về nhận xét trên.

A.
B.
C.
D.

(3 điểm)

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi từ 1 đến 4:

“… Hậu quả nhãn tiền đã quá rõ ràng khi mỗi năm trên mảnh đất hình chữ S có 150.000 người mắc ung thư và nửa số đó phải từ giã cõi đời, ngày càng có nhiều những ngôi “làng ung thư”, ngộ độc thực phẩm từ chóng mặt, nôn mửa cho đến tử vong nay không còn là những trường hợp đơn lẻ ,cá biệt mà mang tính đông loạt, từ vài chục cho đến vài trăm người từ quy mô gia đình cho đến cả trường học và xí nghiệp.

Nguy hơn, thực phẩm bẩn chính là kẻ sát nhân thầm lặng, ảnh hưởng và di hại tới nhiều thế hệ làm kiệt quệ giống nòi, người tiêu dùng có còn đủ tỉnh táo để phân biệt trong ma trận thực phẩm giăng như mạng nhện ấy đâu là sạch, đâu là bẩn hay bất lực tòng tâm để rồi “nhắm mắt đưa chân”.

Nếu không có biện pháp hữu hiệu để ngăn chặn kịp thời, rồi đây 10, 20 năm sau tỷ lệ mắc ung thư và tâm thần của người Việt sẽ cao hơn rất nhiều, mọi nỗ lực để nâng cao chất lượng sống, cải tạo nòi giống chẳng lẽ bó tay trước những người đang đầu độc dân tộc mình!

Phát triển sẽ là gì nếu không phải giúp người dân nâng cao đời sống, tạo môi trường lành mạnh, an toàn để mỗi chúng ta sống và đóng góp cho xã hội, nhưng thực phẩm bẩn tràn lan như hiện nay như cái u ác tính cho cả dân tộc, nếu không cắt bỏ đi sẽ di căn thành ung thư , háy hành động ngay hôm nay đừng để đến lúc vô phương cứu chữa.”

(Trích “ Vấn nạn thực phẩm bẩn, chẳng nhẽ bó tay?” – Trương Khắc Trà)

a/ Đoạn văn bản trên được viết ttheo phương thức biểu đạt nào? (0,25 điểm)

2/ Hãy cho biết nội dung của đoạn văn bản. (0,25 điểm)

3/ Chỉ ra biện pháp tu từ và hiệu quả sử dụng của biện pháp tu từ ấy trong câu văn: “thực phẩm bẩn tràn lan như hiện nay như cái u ác tính cho cả dân tộc, nếu không cắt bỏ đi sẽ di căn thành ung thư”. (0.5 điểm)

4/ Theo anh/ chị, biện pháp cụ thể nào để cắt bỏ “Cái u ác tính” thực phẩm bẩn? (0,25 điểm)

Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi từ 5 đến 8:

“… Mưa đổ bụi êm êm trên bến vắng,

Đò biếng lười nằm mặc nước sông trôi;

Quán tranh đứng im lìm trong vắng lặng

Bên chòm xoan hoa tím rụng tơi bời.”

(Trích “ Chiều xuân” – Anh Thơ)

5/ Nêu nội dung của đoạn thơ trên. (0,5 điểm)

6/ Phương thức biểu đạt chủ yếu được sử dụng trong đoạn thơ trên là gì? (0,25 điểm)

7/ Xác định biện pháp tu từ được sử dụng trong câu thơ: “Đò biếng lười nằm mặc nước sông trôi”. (0,25 điểm)

8/ Chỉ ra những từ láy có trong đoạn thơ. Phân tích hiệu quả biểu đạt của chúng. (0,5 điểm)
A.
B.
C.
D.

A.
B.
C.
D.

A.
B.
C.
D.

A.
B.
C.
D.

A.
B.
C.
D.

A.
B.
C.
D.