*Phương Đông:
-Thời gian: từ cuối thiên niên kỉ IV đến đầu thiên niên kỉ III TCN.
- Địa điểm xuất hiện: lưu vực sông lớn ở Ai Cập, Lưỡng Hà, Ấn Độ, TQ.(Châu Á, châu Phi).
- Tên quốc gia: Ai Cập, Lưỡng Hà, Ấn Độ, TQ.
- Kinh tế chính là nồn nghiệp (lúa nước)
- Cư dân đã biết làm thủy lợi: đắp đê ngăn lũ, đào kênh dẫn nước vào đồng ruộng. -> Thu hoạch lúa ổn định hằng năm.
- Chia 3 tầng lớp:
+ Qúy tộc (Vua, quan lại, tăng lữ): có nhiều của cải và quyền thế.
+ Nông dân công xa: đông nhất, là lực lượng lao động chính.
+ Nô lệ: hầu hạ, phục dịch cho quý tộc; thân phận thấp kém
- Nhà vua đứng đầu đất nước; có quyền lực tuyệt đối.
+ Đặt ra luật pháp, chỉ huy quân đội, xét xử người có tội.
+ Đại diện của thần linh dưới trần gian.
-Dưới vua là 1 bộ máy quan lại từ trung ương đến địa phương để giúp vua thu thuế, xây dựng cung điện, đền, tháp, chỉ huy quân đội.
=> Chế độ chuyên chế cổ đại.
- Biết làm lịch và dùng lịch (Âm lịch), biết làm đồng hồ đo thời gian dùng bóng nắng mặt trời.
- Chữ viết: sáng tạo ra chữ tượng hình.
- Toán học: phát minh ra phép đếm -> 10; các số từ 1-> 9 và số 0; tìm ra pi=3,16
- Kiến trúc điêu khắc: Kim tự tháp (Ai Cập), thành Ba-bi-lon (Lưỡng Hà), Vạn lý Trường Thành (TQ); khu đền tháp cổ (ẤN Độ),...
*Phương Tây:
- Thời gian: đầu thiên niên kỉ I TCN.
- Địa điểm: trên các bán đảo: Ban Căng và Ý (ven biển Địa Trung Hải).
- Tên quốc gia: Hi Lạp, Rô-ma.
- Kinh tế chính là thủ công nghiệp:(làm đồ gốm, làm đồ mỹ nghệ, làm rượu nho, làm dầu ô-liu,..)
- Thương nghiệp: + Bán: Sản phẩm thủ công
+ Mua: lúa mí và súc vật.
- Trồng cây lâu năm: cây nho, ô-liu, cam, chanh...
- Gồm 2 giai cấp:
- Chủ nô: gồm: (chủ xưởng, chủ lò, chủ thuyền buôn) rất giàu có và có thế lực chính trị; sở hữu nhiều nô lệ.
- Nô lệ: số lượng đông đảo; là lực lượng lao động chính; bị chủ nô đối xử và bóc lột tàn bạo.
- Giai cấp thống trị: chủ nô- nắm mọi quyền hành.
- Nhà nước do chủ nô bầu ra và làm việc theo thời hạn.
- Nô lệ ko có quyền con người.
=> Chế độ chiếm hữu nô lệ.
- Sáng tạo ra dương lịch:
+ 1 năm có 365 ngày và 6 giờ -> chính xác hơn Âm lịch.
- Chữ viết: sáng tạo ra hệ chữ cái a,b,c...
- Các ngành khoa học: (Số học, hình học, thiên văn, địa lí, lịch sử, văn học,..): đặt nên móng cho khoa học ngày nay.
- Kiến trúc điêu khắc: đền Pác-tê-nông (Hi Lạp), đấu trường Cô-li-dê (Rô-ma), tượng lực sĩ ném đĩa, tượng thần vệ nữ (Milô)
