- hành động và thái độ của triều đình Huế là : Linh cần quyết luyện phong trào chống quân Pháp xâm lược  ở nhân dân ta. Cho sự nhượng bộ ,cầu hóa của nhân dân ta nên pháp đã chiếm được ba vùng Tây nam kì. Phong trào đấu tranh với Pháp của nhân dân ta rất quyết liệt và vẻ vang. Một số bộ phận dùng Thơ lên án thực dân Pháp và tay sai lầm cùng cổ xử dũng cảm lòng yêu nước nổi tiếng như Nguyễn Đình Chiểu.... qua đó cũng thể hiện được phẩm chất ở nhân dân ta đó là thái độ thờ ơ mặc cảm trước sự xâm chiếm ngàn cân treo sợi tóc , vô trách nhiệm khi đất nước ta bị xâm chiếm bờ cõi.

- còn thái độ của nhân dân ta là quả cảm yêu nước Hi sinh tất cả quên mình vì dân, bị dân vì nước. Con người quyết tâm cố gắng phấn đấu hi sinh anh dũng để giành lại non sông, đất nước lòng yêu nước về vang không quyết không để làm nô lệ và thờ và sống dưới  sự cai trị của quân xâm lược

* Thái độ và hành động của triều đình Huế :
+ Ngăn cản phong trào kháng chiến chống Pháp của nhân dân ta ở Nam Kì và ra lệnh bãi binh.
+ Do thái độ cầu hòa của triều đình --> Pháp chiếm được 3 tỉnh miền Tây Nam Kì mà không tốn một viên đạn nào( t6.1867).
-Phong trào đấu tranh chống Pháp của nhân dân diễn ra sôi nổi với những hình thức phong phú:
+ Bất hợp tác với giặc, một số bộ phận nhân dân kiên quyết đấu tranh vũ trang --> nhiều trung tâm kháng chiến được thành lập ( Đồng Tháp Mười , Tây Ninh , Bến Tre..).
+ Một bộ phận dùng văn thơ lên án thực dân Pháp và tay sai, cổ vũ lòng yêu nuóc như Phan Văn Trị, Nguyễn Đình Chiểu.
=> Thái độ thờ ơ,vô trách nhiệm khi đất nước bị xâm chiếm
*Thái độ của nhân dân ta:
- Ngay từ đầu nhân dân ta đã anh dũng đứng lên chống Pháp :
+ Nghĩa quân Nguyễn Trung Trực đã đốt cháy tàu Ét-pê-răng của Pháp đậu trên sông Vàm cỏ (12 - 1864).
+ Khởi nghĩa của Trương Định ờ Gò Công kéo dài đến năm 1864 đã làm cho địch thất điên bát đảo.
- Sau khi Pháp chiếm ba tỉnh miền Đông Nam Kì, mặc dù triều đình ra sức ngăn cản nhưng phong trào kháng Pháp của nhân dân vẫn diễn ra sôi nổi. liên tục, dưới nhiều hình thức khác nhau :
+ Nhiều trung tâm kháng chiến ra đời : Đồng Tháp Mười, Tây Ninh với những tấm gương tiêu biểu như : Trương Quyền, Nguyễn Trang Trực, Nguyễn Hữu Huân,...
+ Một hộ phận dùng văn thơ lên án thực dân Pháp và tay sai, cổ vũ lòng yêu nước : Phan Văn Trị, Nguyễn Đình Chiểu. Nguyễn Thông...,
=> Yêu nước,quyết tâm không cho giặc xâm chiếm đất nước