Lời bình của Trần Bá Giao:
Cách đây chục năm tôi cũng đã đến khu di tích Đồng Lộc để dâng hương 10 cô gái thanh niên xung phong hy sinh ở ngã ba Đồng Lộc. Lúc đó tôi đã được đọc bài thơ của Vương Trọng và cùng rung cảm với thơ anh về tình cảm thương nhớ kính trọng những nữ thanh niên xung phong đã hy sinh vì Tổ quốc.
Bài thơ của Vương Trọng viết vào năm 1995 nghĩa là sau 27 năm khi các cô gái TNXP ở Ngã ba Đồng Lộc hy sinh.
Tên đề của bài thơ: Lời thỉnh cầu ở nghĩa trang Đồng Lộc đó là lời thỉnh cầu của 10 nữ liệt sĩ anh hùng đã hy sinh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Ngay ở khổ thơ đầu, nhà thơ Vương Trọng đã đề cập đến: Lòng tưởng nhớ xin chia đều khắp/ Như cỏ trong thung, như nắng trên đồi. Ở đây nhà thơ đã nói hộ suy nghĩ của 10 cô gái hy sinh ở Đồng Lộc. Lời tâm sự ấy thật nhân văn, sâu sắc. Các cô gái ây nhắn gửi: Mười bát nhưng hương cắm thế đủ rồi/ Ngã xuống nơi này đâu chỉ có chúng tôi.
Những liệt sĩ nằm nơi đây yên nghỉ cùng có cây hoa lá, cùng nắng đồi. Thật là thân cát bụi đã trở về với cát bụi. Nhưng khí phách của những con người vì dân vì nước ấy vẫn sống mãi trong lòng nhân dân Việt Nam.
Tứ thơ tiếp tục phát triển, khi ở khổ thơ thứ hai, nhà thơ Vương Trọng đưa chúng ta trở về với thực tại để thấy những em học sinh tuổi quàng khăn đỏ đến viếng các nữ liệt sĩ anh hùng. Các em: Bên bia mộ xếp hàng nghiêm trang quá. Câu thơ miêu tả sinh động hình ảnh của lớp trẻ ngày nay đang kính cẩn nghiêng mình trước 10 nấm mộ của 10 nữ thanh niên xung phong đã lập nên kỳ tích anh hùng đảm bảo thông đường cho xe ta ra chiến trường đánh Mỹ xâm lược. Ở thời điểm Vương Trong làm bài thơ này khu di tích mới được xây dựng vì thế, nhà thơ mượn lời các nữ TNXP nhắc nhủ lớp trẻ - những học sinh còn quàng khăn đỏ: Tìm cây non trồng lên đồi Trọ Voi cùng bao vùng đất trống/ Các chị nằm còn khát bóng cây che. Nhân vật trữ tình là 10 cô gái TNXP như đang nói cùng với các em thiếu niên đang viếng tại Nghĩa trang. Nhà thơ đã để cho các cô gái TNXP ở ngã ba Đồng Lộc nhắn nhủ với thế hệ sau này. Mối quan hệ ấy là mối quan hệ gắn bó yêu thương, được thể hiện qua giọng thơ giàu cảm xúc với cách xưng hô: Chị (các cô gái TNXP Đồng Lộc) và em (các thiếu niên quàng khăn đỏ).
Bài thơ tiếp tục với tâm tư nhân vật trữ tình trong bài thơ là 10 cô gái TNXP Đồng Lộc. Khổ thơ là lời tâm sự trong làn khói hương, đó là sự tưởng tượng của nhà thơ mang ý nghĩa tâm linh:
Hai mươi bảy năm qua chúng tôi không thêm một tuổi nào
Ba lần chuyển chỗ nằm lại trở về Đồng Lộc
Thương chúng tôi, các bạn ơi, đừng khóc
Về bón chăm cho lúa được mùa hơn
Bữa ăn cuối cùng mười chị em không có gạo
Nắm mì luộc chia nhau rồi vác cuốc ra đường.
Cái hay của bài thơ là Vương Trọng như hóa thân để nói hộ tâm tư của 10 cô gái TNXP ngã ba Đồng Lộc.
Lời tâm sự ấy không chỉ nói với các em thiếu niên đang viếng nghĩa trang mà còn là lời tâm sự với nhiều người khác nữa- điều này được thể hiện qua cách xưng hô: Thương chúng tôi các bạn ơi đừng khóc để rồi nhắc nhở chân tình theo cách nhìn rất thực tế của các cô gái Đồng Lộc đó khi nhắc lại hoàn cảnh sống của những năm tháng chiến tranh: Bữa ăn cuối cùng mười chị em không có gạo bữa ăn ấy chỉ có: Nắm mì luộc chia nhau rồi vác cuốc ra đường.
Sự đối thoại tâm linh ấy là cảm xúc trong suy tưởng của tác giả bài thơ khi kết lại bài thơ bằng khổ thơ:
- Cần gì ư, lời ai hỏi trong chiều
Tất cả chưa có chồng và chưa ngỏ lời yêu
Ngày bom vùi tóc tai bết đất
Nằm xuống mộ rồi mái đầu chưa gội được
Thỉnh cầu đất cằn cỗi nghĩa trang
Cho mọc dậy vài cây bồ kết
Hương chia đều trong hư ảo khói nhang.
Câu hỏi tu từ mở đầu khổ thơ như nhắc lại một câu hỏi băn khoăn của khách tham quan, để rồi các cô gái Đồng Lộc trả lời bằng những lời bộc bạch về cuộc sống của mình: Tất cả chưa có chồng và chưa ngỏ lời yêu và: Nằm xuống mộ rồi mái đầu chưa gội được.
Lời thỉnh cầu ở cuối bài thơ làm mọi người khi đọc thơ cảm động, mọi người khi đọc đến đây càng thêm thương cảm các cô gái TNXP Đồng Lộc.
Chả thế mà nhiều đoàn đến nghĩa trang Đồng Lộc đã thắp hương và đặt trên các phần mộ của các cô gái những chùm bồ kết. Cũng thật cảm động, từ bài thơ này mà nhiều người đã mang đến nghĩa trang này các cây bồ kết để trồng.
Tấm gương hy sinh của 10 cô gái TNXP ở ngã ba Đồng Lộc không chỉ tiêu biểu cho tuổi trẻ Việt Nam mà còn tiêu biểu cho phụ nữ Việt Nam.
Bài thơ nhắc nhở chúng ta biết ơn các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì dân vì nước, để rồi sống sao cho xứng đáng với những người con anh hùng của Tổ quốc Việt Nam.