1. Lớp đất trên bề mặt các lục địa
- Đất là lớp vật chất mỏng, vụn bở, bao phủ trên bề mặt các lục địa, được đặc trưng bởi độ phì.
- Đất gồm có nhiều tầng khác nhau:
+ Trên cùng là tầng chứa mùn (mỏng, màu xám)
+ Giữa là tầng tích tụ sét, sỏi…. (dày, màu vàng đỏ)
+ Dưới cùng là đá mẹ (xuống sâu, màu tùy loại đá).
2. Thành phần và đặc điểm của thổ nhưỡng
- Thành phần chính:
+ Thành phần khoáng
+ Thành phần hữu cơ.
- Thành phần khoáng: Chiếm phần lớn trọng lượng của đất, gồm những hạt khoáng có màu sắc loang lổ và kích thước to nhỏ khác nhau.
- Thành phần hữu cơ: Tỉ lệ nhỏ, chủ yếu ở tầng trên, màu xám hoặc đen (sinh vật phân hủy → chất mùn cho cây).
- Ngoài ra, trong đất còn có nước và không khí trong các khe hổng của đất.
- Độ phì: là khả năng cung cấp cho thực vật nước, các chất dinh dưỡng và các yếu tố khác như nhiệt độ, không khí, để thực vật sinh trưởng và phát triển.
3. Các nhân tố hình thành đất
- Đá mẹ: Đá mẹ: Là nguồn gốc sinh ra thành phần khoáng. Đá mẹ có ảnh hưởng dến màu sắc và tính chất của đất.
- Sinh vật: Sinh ra thành phần hữu cơ.
- Khí hậu:
+ Ảnh hưởng trực tiếp bởi các yếu tố nhiệt độ và độ ẩm làm phân giải khoáng, hữu cơ.
+ Ảnh hưởng gián tiếp qua chuỗi tác động: Khí hậu → sinh vật → đất.
- Khí hậu, đặc biệt là nhiệt độ và lượng mưa tạo điều kiện thuận lợi hoặc khó khăn cho quá trình phân giải các chất khoáng và chất hữu cơ trong đất.
Ngoài ra, sự hình thành đất còn chịu ảnh hưởng của địa hình và thời gian.
