I. SỬ DỤNG ĐÚNG THEO CÁC CHUẨN MỰC CỦA TIẾNG VIỆT
1. Về ngữ âm và chữ viết.
a) Hãy phát hiện lỗi về chữ viết và chữa lại cho đúng:
- Không giặc quần áo ở đây
- Khi sân trường khô dáo, chúng em chơi đá cầu hoặc đánh bi.
- Tôi không có tiền lẽ, anh làm ơn đỗi cho tôi.
Trả lời:
- Không giặt quần áo ở đây. (từ "giặc" nói và viết sai phụ âm cuối)
- Khi sân trường khô ráo, chúng em chơi đá cầu hoặc đánh bi. (từ "ráo" nói và viết sai phụ âm đầu)
- Tôi không có tiền lẻ, anh làm ơn đổi cho tôi. (từ "lẽ" và "đỗi" sai dấu thanh => "lẻ", "đổi")
b) Đọc đoạn hội thoại trang 65, SGK và phân tích sự khác biệt của những từ phát âm theo giọng địa phương so với những từ tương ứng trong ngôn ngữ toàn dân.
Trả lời:
Người Bác phát âm theo giọng địa phương nên có nhiều âm khác với cách phát âm chung trong ngôn ngữ toàn dân:
- dưng mà = nhưng mà
- giời = trời
- bẩu = bảo
- mờ = mà
2. Về từ ngữ
a) Hãy phát hiện và chữa lỗi về từ ngữ trong các câu sau:
- Khi ra pháp trường, anh ấy vẫn hiên ngang đến phút chót lọt
- Những học sinh trong trường sẽ hiểu sai vấn đề mà thầy giáo truyền tụng
- Số người mắc và chết các bệnh truyền nhiễm đã giảm dần.
- Những bệnh nhân không cần phải mổ mắt được khoa dược tích cực pha chế, điều trị bằng những thứ thuốc tra mắt đặc biệt.
