Trả lời:
1. NÚI LỬA LÀ GÌ?
Núi lửa thường xuất hiện ở những núi có miệng đỉnh, trải qua các thời kỳ các chất khoáng trong lòng núi nóng chảy với nhiệt độ và áp suất cao khiến chúng bị phun ra ngoài. Đây được coi là một hiện tượng tự nhiên thường xảy ra trên Trái Đất nói riêng và các hành tinh vẫn còn hoạt động của địa chấn nói chung, khi phun trào như vậy sẽ giúp giải phóng một phần năng lượng trong lòng Trái Đất ra ngoài cùng với các lớp vỏ thạch quyển di chuyển trên lõi khoáng chất nóng chảy.
2. NGUYÊN NHÂN
Nguyên nhân hình thành núi lửa chủ yếu là do sự dịch chuyển của các mảng gây ra bao gồm 3 dạng sau:
– Sự tách dãn của 2 mảng theo kiểu: lục địa với lục địa hoặc đại dương với đại dương.
– Sự hội tụ giữa 2 mảng theo kiểu: vỏ lục địa với vỏ lục địa hoặc vỏ đại dương với vỏ lục địa.
– Sự hình thành của những dòng đá nóng.
Núi lửa được phân loại theo rất nhiều cách khác nhau:
– Hình thức hoạt động: núi lửa hoạt động, núi lửa đang ngủ và núi lửa đã tắt.
– Hình dạng: núi lửa hình khiên, núi lửa kết tầng và núi lửa mái vòm.
– Kiểu phun: núi lửa phun trào, núi lửa phun nổ, núi lửa hoạt động hỗn hợp, núi lửa phun khí.
– Chu kỳ hoạt động: 200 – 300 năm/lần, 1000 năm/lần, 10000 năm/lần.
– Vị trí phát sinh núi lửa: núi lửa của trường suất căng dãn và núi lửa của trường suất ép nén.
3. HẬU QUẢ
– Lượng tro bụi được phun ra khi núi lửa phun trào sẽ gây ảnh hưởng đến hệ hô hấp của con người và các loài động vật khác, làm ô nhiễm môi trường và nguồn nước. Tro bụi khi bay lên cao sẽ làm ion hóa không khí làm xuất hiện bão điện.
– Lượng hơi nước kết tụ lại khi núi lửa phun có thể dẫn tới các trận mưa lớn gây lũ lụt, còn lượng khí lưu huỳnh được tích tụ cũng là nguyên nhân dẫn tới việc thủng tầng ozone.
– Tác động lớn tới việc giao thông, nhất là giao thông hàng không vì tro bụi của núi lửa sẽ làm cản trở tầm nhìn, không an toàn cho việc tham gia giao thông.
– Núi lửa phun sẽ làm cháy các khu rừng, gián tiếp gây ra xói mòn đất, lở đất…
– Đối với các vùng dân cư sinh sống gần núi lửa, khi phun trào sẽ gây thiệt hại về tài sản cũng như tính mạng.
– Ngoài ra, nó còn tác động nghiêm trọng đến các thời tiết như tạo ra mưa axit, gây hiện tượng El Nino, động đất và sóng thần.
Một số hậu quả thực tế khủng khiếp do núi lửa phun trào:
– Năm 1815, núi lửa Tambora phun trào đã cướp đi sinh mạng của 10.000 người, môi trường ở vùng xung quanh núi lửa bị tàn phá hoàn toàn gây mất mùa làm 82.000 người chết do thiếu lương thực.
– Năm 1883, ngọn núi lửa trên đảo Krakatoa phun trào với sức mạnh gấp 13.000 lần một quả bom nguyên tử đã xóa sổ ngay lập tức một thị trấn trên đảo Sumatra. Không những vậy nó còn gây nên những cơn sóng thần làm 36.000 người thiệt mạng còn nó thì chìm xuống lòng đại dương.
– Thảm họa núi lửa Pelée năm 1902 đã hủy diệt gần hết thành phố cảng St. Pierre và làm gần 30.000 thiệt mạng.
– Núi lửa Ruiz phun trào năm 1985 ở Colombia với dòng siêu mắc ma di chuyển với tốc độ 480 km/giờ đã phá hủy hoàn toàn thành phố Amero chỉ trong 15 phút.
Vì Dung nham khi bị phân hủy sẽ tạo thành loại đất đỏ rất phì nhiêu, thích hợp với việc trồng các loại cây công nghiệp nên quanh núi dân cư vẫn đông đúc và tạo ra suối nước nóng, cột nước nóng ( có nhiều chất rắn hoà tan)...
