Hình thức tận dụng các hang động hay đục khoét các vách núi tạo thành nơi cư trú xuất hiện ở nhiều nơi trên thế giới. Nếu Trung Quốc có động Đôn Hoàng, Thổ Nhĩ Kỳ có Capadocia thì Jordan có thành cổ Petra. Ở đây, nghệ thuật xây dựng và điêu khắc trên các vách đến đỉnh cao của sự hoàn mỹ, để lại ấn tượng khó phai trong lòng du khách.
Cách thủ đổ Amman 245 km về hướng nam, Petra là một thành phố cổ xinh đẹp và độc đáo, quần thể kiến trúc Petra trải dài trên một diện tích khá rộng, hơn 200 km2. Trong khu vực địa hình có nhiều đồi núi, những khối đá sa thạch đa màu sắc được gọt đẽo tạo thành các công trình kiến trúc tuyệt đẹp. Theo các nhà nghiên cứu, Petra là một thành phố cổ hơn 2.000 năm tuổi.
Từ những bằng chứng khảo cổ, người ta có thể kết luận rằng hơn 6.500 năm trước Công Nguyên, đã có loài người sinh sống tại khu vực Petra, họ đã biết thuần hóa súc vật để phục vụ cho sản xuất nông nghiệp. Trong giai đoạn thịnh vượng nhất, Petra từng là một thành phố lớn hơn 35.000 dân, một quy mô khá lớn so với các thành phố châu Ân trong giai đoạn thời bấy giờ.
Đi dọc các con đường dẫn lên ngôi đến Jabal Al-Deir, chúng tôi gặp rất nhiều người Bedouin buôn bán các mặt hàng lưu niệm và hành nghề cho thuê lừa. Tuy nhiên theo các nhà nghiên cứu, có thể những cư dân xây dựng nên thành cổ Petra là những người Natabai, một bộ tộc được cho là xuất phát từ vùng phía tây của bán đảo Ả Rập.
Khi thành phố cổ Petra bị bỏ hoang, một vài nhóm người thuộc bộ tộc Bedouin đến đây sinh sống, nhưng số lượng rất ít, không đủ để hồi sinh thành phố cổ. Người Bedouin là bột tộc có đời sống du mục trên bản đồ Ả Rập, đàn ông và đàn bà Bedouin đều thường hưởng nét đẹp huyền bí theo kiểu Ả Rập, những tóc của họ thường xoăn hơn, đôi mắt đen long lanh và đẹp theo kiểu hoang dại.
Thật không thể dễ dàng để diễn tả về Petra, cho dùng bạn đã cố gắng dùng những từ ngữ hoa mỹ nhất. Chỉ trừ khi bạn đặt chân tới đây để được đắm mình hàng giờ trước công trình kiến trúc thì mới cảm nhận được phần nào cái hồn của Petra.
Những vách núi sa thạch nhiều màu sắc chạy dọc theo lối đi với chiều dài hơn 4km tạo nên một không gian bao la hùng vĩ. Đá sa thạch có độ mềm vừa phải giúp cư dân nơi đây dễ dàng chạm trổ. Những hoa văn sắc sảo, mang đến sự sống động cho các công trình kiến trúc. Trong vùng đất khô hạn, lượng mưa hằng năm rất ít, không nhiều loài cây có thể mọc được nên không có chất liệu nào khách thích hợp cho việc xây dựng hơn là các tảng đá sa thạch nhiều màu sắc khác nhau.Không chỉ giỏi về kĩ thuật thể hiện qua các hệ thống dẫn nước, các nhà hát quy mô, mà các lăng mộ ở Petra cũng cho thấy nghệ thuật điêu khắc của những nghệ nhân nơi đây là sự pha trộn của nhiều nền văn hóa khác nhau, từ phòng cách Ai Cập cho đến La Mã, Hy Lạp đều có thể tìm thấy ở đây.
rước khi rời Petra đi về thung lũng Wadi Rum, chúng tôi dừng lại nơi được gọi là tiểu Petra, nơi các thương đoàn đã từng dừng để nghỉ ngơi. Trong quá khứ, sa mạc mênh mông tưởng chừng như hoàn toàn tự do và không hề có bóng dáng của con người, thì vẫn có những luật lệ của riêng nó. Khi băng qua sa mạc, các thương đoàn vẫn phải đóng một khoản thuế, nếu ai đó cố tình không thực hiện thì cái giá phải trả là toàn bộ hành lý có thể bị cướp sạch, hoặc thậm chí là bị giết.
Các thương đoàn bao giờ cũng cần một người dẫn đường thành thạo, họ biết được con đường nào để đi gấn nhất, nơi nào an toàn để ngủ lại qua đem. Lúc Litle Petra là một nơi an toàn lý tưởng để dừng nghỉ qua đêm. Và dĩ nhiên, một khoản thuế tương xứng sẽ phải được chi trả.
Ngày nay, vẫn còn đó những bậc thang bằng đá dẫn lên những ô vuông hoặc khoét vào vách đá, có nơi dùng để làm nhà bếp, nơi dùng làm phòng ngủ, nơi dùng để chứa nước và cả những kho chứa thức ăn phục vụ cho lạc đà và ngựa.
Trong những năm đầu thế kì thứ nhất sau Công Nguyên, Petra được xây dựng từ những nguồn thay thuế của các thương đoàn khi đi ngang đây. Petra nằm ở vị trí ngã tư đường trong hành trình di chuyển từ bán đảo Ả Rập sang Địa Trung Hải hay từ Syria sang Ai Cập.
Đầu thế kỉ thứ 4, vai trò của Petra đã dần suy yếu, những thương đoàn không còn qua lại nhiều như trước nữa. Một buổi sáng ngày 19 tháng 5 năm 363, một trận động đất xảy ra phá hủy thành phố khá nặng nề, những cư dân của Petra đã dần bỏ đi, thành phố sầm uất một thời bị bỏ hoang và chìm vào quên lãng. Mãi cho đến năm 1812, J.L. Burckhardt, một nhà thám hiểm người Thụy Sỹ đã vén bức màn bí mật, đưa Petra ra thế giới bên ngoài. Đến năm 1985, Petra được UNESCO công nhận là một di sản văn hóa thế giới.
NẾU ĐC CHO EM XIN CTLHN NHA CẢM ƠN!
