1. Giai đoạn 1: Cách mạng bùng nổ. Nền quân chủ lập hiến (Từ ngày 14-7-1789 đến ngày 10-8-1792)
- Ngày 5/5/1789, Hội nghị ba đẳng cấp do nhà vua triệu tập bị đẳng cấp thứ 3 phản đối.
- Ngày 14/7/1789, quần chúng nhân dân đã tự vũ trang, tấn công các trụ sở, các cơ quan quan trọng của thành phố và phá ngục Ba-xti – biểu tượng của chế độ phong kiến chuyên chế, mở đầu cho cách mạng Pháp.
- Quần chúng nhân dân nổi dậy khắp nơi (cả thành thị và nông thôn) – “cách mạng đô thị”, chính quyền của tư sản tài chính được thiết lập, được gọi là phái Lập hiến.
+ Tháng 9 – 1791, thông qua hiến pháp, xác lập nền chuyên chính tư sản (quân chủ lập hiến).
- Tháng 4/1792, chiến tranh giữa Pháp với liên minh phong kiến Áo - Phổ.
- Ngày 11/7/1792. Quốc hội tuyên bố “Tổ quốc lâm nguy”, quần chúng đã nhất loạt tự vũ trang bảo vệ đất nước
=> Cách mạng Pháp phát triển sang giai đoạn mới.
2. Giai đoạn 2. Tư sản công thương cầm quyền. Nền cộng hòa được thành lập (Từ ngày 10-8-1792 đến ngày 2-6-1793)
- Ngày 10/8/1792, quần chúng Pa-ri được sự hỗ trợ của các địa phương đã nổi dậy, lập chính quyền công xã cách mạng (phái Girôngđanh); bắt vua và hoàng hậu.
- Ngày 21/9/1792, Quốc hội tuyên bố lập nền Cộng hòa thứ nhất, xử tử nhà vua.
- Đầu năm 1793, nước Pháp đứng trước khó khăn "thù trong giặc ngoài".
- Ngày 31/5/1793, quần chúng Pa-ri nổi dậy, lật đổ phái Gi-rông-đanh, giành chính quyền về tay phái Gia-cô-banh (Ngày 2/6/1793).
3. Giai đoạn 3: Nền chuyên chính Giacôbanh – đỉnh cao của cách mạng (Từ ngày 2-6-1793 đến ngày 27-7-1794)
- Phái Giacôbanh lên nắm chính quyền gặp lúc đất nước hết sức khó khăn.
- Chính sách/ Biện pháp của Giacôbanh:
+ Giải quyết vấn đề ruộng đất cho nông dân, tiền lương cho công nhân => động viên họ tham gia chống thù trong, giặc ngoài.
+ Thông qua Hiến pháp mới (6-1793), mở rộng tự do dân chủ.
+ Ngày 23-8-1793, Ban hành lệnh “Tổng động viên” huy động sức mạnh toàn dân chống thù trong, giặc ngoài.
+ Xóa nạn đầu cơ tích trữ.
+ Ban hành luật giá tối đa với lương thực, thực phẩm.
+ Ban hành luật về mức lương tối đa của công nhân.
=> Kết quả:
+ Nổi loạn bị dập tắt.
+ Thắng lợi trong liên minh chống phong kiến ở châu Âu => Đưa cách mạng đạt đến đỉnh cao.
- Ngày 27/7/1794, phái tư sản phản cách mạng tiến hành đảo chính => Cách mạng thoái trào.
4. Giai đoạn 4: Thời kì thoái trào (Từ ngày 27-7-1794 đến ngày 09-11-1799)
- Phái Técmiđo lên nắm chính quyền đã có những việc làm:
+ Thành lập nền Đốc chính.
+ Luật giá tối đa bị bãi bỏ.
+ Khủng bố những người cách mạng.
+ Thủ tiêu cách quyền tự do dân chủ.
=> Hậu quả:
+ Các thế lực phong kiến ngóc đầu dậy, âm mưu nổi loạn đòi phục hồi dòng Buốc – bông.
+ Nước Pháp bị xáo trộn và gặp khó khăn.
+ Ngày 9/11/1799, Na-pô-lê-ông Pô-na-pác làm cuộc đảo chính thiết lập chế độ độc tài quân sự.
+ Năm 1815 chế độ quân chủ lại được phục hồi ở Pháp.
