-Mùa xuân năm 1771 ba anh em nhà Tây Sơn lên vùng Tây Sơn thượng đạo (Gia Lai) lập căn cứ dựng cờ khởi nghĩa.
Tháng 9-1773 quân Tây Sơn chiếm đc phủ quy Nhơn.
- năm 1777 tây sơn bắt giết được chúa Nguyễn chính quyền họ Nguyễn bị lật đổ.
Năm 1784 hơn 5 vạn quân thủy bộ Xiêm kéo đánh chiếm miền tây gia định .
Tháng 1-1785 ,nguyễn huệ tiến quân vào gia định chọn khúc sông tiền từ rạch gầm-xoài mút làm trận quyết chiến.
Tháng 6-1786 được sự giúp đỡ của Nguyễn Hữu chỉnh nghĩa quân hạ đc thành phú Xuân rồi tiến ra nam sông ranh ranh giải phóng toàn bộ đàng đàng trong.
Giữa năm 1786 , nguyễn huệ đánh thăng thăng long lật đổ họ Trịnh.nguyễn huệ giao chính quyền cho vua Lê rồi trở về năm.
Năm 1788 nguyễn huệ ra Bắc diệt nhậm .
Năm 1788 , nguyễn huệ lên ngôi hoàng đế lấy niên hiệu là quang trung tiến ra Bắc