Truyện xoay cuộc đời của nhân vật chính tên là Chí Phèo. Chí Phèo vốn là một đứa trẻ mồ côi cha mẹ bị bỏ rơi ở một cái lò gạch bỏ không của làng Vũ Đại. Hắn được một người đi thả ống lươn nhặt được mang về đem cho người đàn bà góa mù, bà này bán lại Chí Phèo cho bác phó cối. Khi bác phó cối chết, hắn bơ vơ.

Được dân làng truyền tay nhau nuôi lớn, đến năm hai mươi tuổi Chí trở thành một người nông dân hiền lành, chất phác. Rồi Chí đến làm canh điền cho nhà Bá Kiến. Vợ ba Bá Kiến bắt Chí bóp chân khiến Bá Kiến ghen và đẩy anh vào tù.

Bảy, tám năm ở trong tù, Chí Phèo ra tù và trở về làng với bộ dạng lưu manh như “con quỷ dữ”. Hắn trở thành tay sai đi đòi nợ thuê cho Bá Kiến, chuyên đi uống rượu và vạch mặt ăn vạ. Hắn chửi trời, chửi đời, chửi tất cả làng Vũ Đại và chửi cả ai đã sinh ra hắn. Cả làng đều xa lánh hắn.

Tình cờ vào một đêm trăng tại vườn chuối, Chí Phèo đã gặp Thị Nở - người đàn bà xấu đến ma chê quỷ hờn. Hắn ôm chầm lấy Thị và ăn nằm với Thị. Sáng hôm sau, Chí bị cảm, Thị nấu cho Chí bát cháo hành để giải rượu. Hắn bâng khuâng nhớ lại hồi trai trẻ và nhận ra hương vị cuộc sống. Hắn muốn làm người lương thiện để bắt đầu lại cuộc đời mình. Hắn muốn xây dựng gia đình với Thị Nở thế nhưng bị bà cô Thị ngăn cấm. Chí đau đớn và tuyệt vọng, anh uống rượu và xách dao đến dâm chết Bá Kiến rồi tự sát.

Sau khi nghe tin Chí chết, Thị nhìn xuống bụng và thấy thoáng hiện ra một cái lò gạch cũ bỏ không

Truyện ngắn CHí Phèo của Nam Cao mở đầu bằng khung cảnh làng Vũ Đại và tiếng chửi của Chí Phèo sau mấy năm đi tù. Chí Phèo đã thay đổi hoàn toàn về nhân hình và cả nhân tính. Hắn đi tìm chỉ vì bị nghi oan tư tình với bà ba nhà Bá Kiến. Nay ra tù, Chí không việc làm, không chốn nương thân. Hắn xưa kia chỉ là một đứa trẻ mồ côi sau đó được dân làng Vũ Đại cưu mang và cũng là anh canh điền hiền lành cho đến khi từ tù ra như thế này. Chí bắt đầu đòi nợ thuê để có tiền uống rượu và là tay sai cho Bá Kiến. Hắn đã thay Bá Kiến làm bao việc xấu và khiến người dân làng ai nấy kinh sợ. Hắn bị đẩy khỏi cộng đồng khi chỉ được cho mảnh đất ở xa tít tắp ngoài sông, ai ai cũng ghét bỏ hắn. Hắn cú hết tiền uống rượu là lại tìm đến Bá Kiến, lão già xảo quyệt rất giỏi làm nguôi cơn điên ở Chí và lợi dụng Chí. Anh ta rượu say và trải qua một đêm xuân với Thị Nở,một người đàn bà xấu ma chê quỷ hờn. Khi sáng hai người tỉnh giấc thì Thị đã cho Chí ăn một bát cháo hành. Và Chí Phèo, THị Nở đã có giây phút tâm tình để Chí Phèo tỉnh thật sự sau bao cơn say. VÌ Thị Nở bị bà cô ngăn cản nên đã từ chối Chí, Chí phẫn uất định giết chết hai cô cháu nhà thị nhưng chân hắn lại đến nhà Bá Kiến rồi đâm chết Bá Kiến sau đó tự sát. Kết truyện là Thị Nở nhìn vào cái bụng mình cùng lò gạch- nơi Chí Phèo đã bị bỏ rơi, liệu thị đang có trong mình một anh Chí con nào như bố nó?