*Hậu quả:
-Chiến tranh Nam-Bắc Triều gây ra đã làm cho làng mạc điêu tàn, người chết rất nhiều, nhân dân đói khổ, li tán, hàng vạn người bị bắt đi lính, đi phu, ruộng đồng bị bỏ hoang hóa, tô thuế, binh dịch ngày càng đè nặng lên vai người dân
-Chiến tranh Trịnh-Nguyễn gây ra đã làm cho đất nước bị chia cắt, nhân dân lầm than, gia đình li tán, phiêu bạt nhiều nơi. Tình trạng chia cắt đất nước kéo dài tới cuối thế kỉ XVIII, gây ra bao đau thương cho dân tộc
*Suy nghĩ : những cuộc chiến tranh này là vô nghĩa, phi lí bởi nó diễn ra chỉ nhằm mục đích tranh giành quyền lực, địa vị và uy thế của phe phái trong phong kiến và gây thiệt hại rất nhiều cho nhân dân