+ Giai đoạn 1 ( 1642 - 1648)
• Năm 1640, vua Sác-lơ I triệu tập Quốc hội Anh (Quốc hội gồm phần lớn là quý tộc mới) nhằm đặt ra thuế mới, thực hiện chính sách cai trị độc đoán của mình. Quốc hội được sự ủng hộ của nhãn dàn đã phản đối kịch liệt, Sác-lơ I liền chuẩn bị lực lượng chống lại Quốc hội.
• Năm 1642, nội chiến bùng nổ, bước đầu thắng lợi nghiêng về phía quân đội nhà vua. Nhưng từ khi Ô-li-vơ Crôm-oen lên làm chỉ huy quân đội Quốc hội, xây dựng đội quân có kỉ luật, đã liên tiếp đánh bại quân đội của nhà vua. Sác-lơ I bị bắt.
+ Giai đoạn 2 (1649 - 1688)
• Ngày 30 -1-1649. Crôm-oen đưa vua Sác-lơ I ra xử tử. Nước Anh chuyển sang nền cộng hòa và cách mạng đạt tới đỉnh cao.
• Tuy nhiên , chỉ có giai cấp tư sản và quý tộc mới được hưởng quyền lợi. vì vậy nhân dân tiếp tục đấu tranh.
• Quý tộc mới và tư sản lại thỏa hiệp với phong kiến, đưa Vin-hem Ô-ran-si-ơ lên ngôi, thiết lập chế độ quân chủ lập hiến.
Kết quả Quý tộc mới và tư sản mà không tính đến quyền tư hữu của người nông dân đang sử dụng ruộng đất của quý tộc. Do đó, sau cách mạng, tình trạng “rào đất cướp ruộng” vẫn tiếp tục diễn ra, khiến cho nửa sau thế kỉ XVII, 3 triệu nông dân trở thành vô sản. Quốc hội Anh còn thông qua nhiều đạo luật khuyến khích quý tộc bao chiếm đất công, khiến cho đất đai ở Anh dần dần tập trung thành những mảnh lớn dưới quyền sở hữu của quý tộc mới, thúc đẩy nền kinh tế nông nghiệp Anh phát triển mạnh theo con đường tư bản chủ nghĩa.
Ý nghĩa lịch sử Cách mạng Anh thế kỉ XVII thắng lợi đã đảm bảo cho sự phát triển vững chắc của nền kinh tế tư bản chủ nghĩa, tiền đề tiên quyết cho cuộc cách mạng công nghiệp. Anh có điều kiện đẩy mạnh xâm lược thuộc dịa. Nước Anh có điều kiện vươn lên đứng đầu thế giới. Cuộc Cách mạng Anh thế kỉ XVII không chỉ có ý nghĩa đối với nước Anh, mà còn có ảnh hưởng sâu rộng tới châu Âu nói riêng và thế giới nói chung,
c. Mác đã nhận xét rằng: “Cức
cuộc cách mạng 1648 và 1789 không phải là cuộc cách mạng Anh hay cuộc Cách mạng Pháp; đó là những cuộc cách mạng trong phạm vi châu Âu. Các cuộc cách mạng đó đã tuyên hố chế độ chính trị của xã hội mới ở châu Âu.”.
