Cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX, lịch sử phát triển tư tưởng Việt Nam nói chung, tư tưởng triết học Việt Nam nói riêng đã có sự chuyển biến về chất, đặc biệt là sự chuyển biến của tư tưởng yêu nước Việt Nam từ truyền thống sang hiện đại. Đây là vấn đề quan trọng, thu hút nhiều công trình nghiên cứu, nhưng đến nay, vẫn còn nhiều cách hiểu khác nhau. Bài viết này góp phần làm rõ khái niệm tư tưởng yêu nước, tư tưởng yêu nước truyền thống Việt Nam; làm rõ bối cảnh lịch sử trong nước, khu vực và quốc tế đã tác động đến tư tưởng yêu nước và dẫn đến sự chuyển biến của tư tưởng yêu nước từ truyền thống sang hiện đại; vai trò của Hồ Chí Minh, nội dung tư tưởng yêu nước hiện đại, đặc sắc ở Hồ Chí Minh.
