a) Tỉ suất sinh thô
- Khái niệm: Tương quan giữa số trẻ em được sinh ra trong năm so với số dân trung bình ở cùng thời điểm (đơn vị: ‰).
- Yếu tố tác động: sinh học, tự nhiên, tâm lí xã hội, hoàn cảnh kinh tế, chính sách phát triển dân số.
b) Tỉ suất tử thô
- Khái niệm: Tương quan giữa số người chết trong năm so với số dân trung bình cùng thời điểm (đơn vị: ‰).
- Yếu tố tác động: mức sống, môi trường sống, trình độ y học, cơ cấu dân số, chiến tranh, tệ nạn xã hội…
- Cần lưu ý đến tỉ lệ tử vong của trẻ sơ sinh (dưới 1 tuổi) →→ phản ánh trình độ nuôi dưỡng và tình hình sức khỏe của trẻ em.
- Tỉ suất tử thô cũng liên quan chặt chẽ đến tuổi thọ trung bình của dân số.
c) Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên
- Là sự chênh lệch giữa tỉ suất sinh thô và tử thô, coi là động lực phát triển dân số (đơn vị: %).