Thời xưa những người đã từng trải qua thời kì loạn lạc có mấy ai hiểu được cảm giác tự do của cuộc sống họ suốt ngày phải chịu sự bóc lột của bọn tham quan xấu xa một phần cũng đã ăn sâu vào tiềm thức của người dân nơi đây,họ lo sợ họ có thể bị giết bất cứ lúc nào ,trong tâm thế của một người bị ràng buộc với dây xích không nối thoát thân.Sự tự do được khẳng định chắc nịch ngay từ trong suy nghĩ của nhà thơ. Cuộc sống tự do là được chiêm ngưỡng những cảnh đẹp làm những thứ mình thích mà không bị ai ép buộc. Bên trong nhà tù thì tối tăm mịt kín ,bên ngoài thì tiếng con tu hú gọi bầy biểu trưng cho người thân của tác giả ngóng trông tác giả chờ một ngày trở về.Còn những hình ảnh:"lúa chiêm đang chín,trái cây ngọt dần ,bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào" thể hiện được sự những ham muốn của tác giả khi tác giả vẫn còn tự do.còn bầu trời rộng lớn thể hiện cho sự tư do khi có thể bay nhảy tùy thích chứ không chật hẹp và oi bức như căn phòng của nhà tù.còn con tu hú thể hiện cho tác giả ở ngoài bầu trời khi vẫn còn bay nhảy thỏa thích một cách tự do và không bị trói buộc như bây giờ.Nhìn thấy sự tự do của con chim tu hú mà ta không kìm được lòng bởi sự ham muốn sau bao ngày tháng bị ràng buộc .cuộc sông chật chội, ngột ngạt thật khó mà có thể kìm được nỗi lòng của tâm hồn của người thi sĩ đang bay cao trên bầu trời rộng lớn.con chim tu hú đang trong lồng thì uất ức muốn phá tan lồng sắt để trở về cuộc sống tự do còn những chú chim tu hú ngoài lồng thì mong mỏi chờ một ngày người thân của mình về đoàn tụ
