Nói về chức năng của văn học dân gian, không thể không nhắc tới chức năng bồi đắp tâm hồn và nhân cách mỗi người. Trước hết ta cần hiểu văn học dân gian là gì? Đặc điểm của nó như thế nào? Văn học dân gian là những sáng tác văn học do nhân dân tạo nên và lưu truyền. Văn học dân gian cũng là những sáng tác nghệ thuật ngôn từ như văn học viết, nhưng lại có những đặc điểm riêng về lịch sử ra đời và phát triển. Về người sáng tác, về cách thức sáng tác và lưu truyền, về nội dung tư tưởng và thể loại nghệ thuật. Tiêu biểu như Sử thi Đăm Săn của dân tộc Ê đê đã nói về một vị anh hùng Đăm Săn có công to lớn đối với buôn làng trong việc loại trừ những kẻ ác. Ngài ra sử thi ấy còn đọng lại trong ta một tính cách, phẩm chất cao đẹp - lòng dũng cảm, kiên cường của Đăm Săn mà chúng ta cần học hỏi. Thật vậy, văn học dân gian với thiên mệnh cao cả của nó là vừa đem đến cho ta những câu chuyện bổ ích mà nó còn nâng đỡ tâm hồn, luyện cho ta những nhân cách cao đẹp. Hơn nữa, từ những câu chuyện ấy, ta có thể tự rút ra cho mình những bài học quý giá sau đó vận dụng vào cuộc sống. Thật vậy, nếu không có những tác phẩm văn học vô giá thì chúng ta sẽ chẳng bao giờ có được những kiến thức bổ ích, tâm hồn ta sẽ chẳng bao giờ rộng mở.
