Ở Đàng Ngoài,
+do chiến tranh liên miên,
+nhà nước Lê - Trịnh ít quan tâm đến nông nghiệp, ruộng đất.
+Nhà nước không quan tâm đến khai hoang,làm thủy lợi.
+,Điều kiện tự nhiên không thuận lợi,thiên tai,mất mùa,đói kém thường xuyên
⇒Kết quả là thiên tai, mất mùa, đói kèm thường xuyên xảy ra. Ruộng đất hoặc bị bỏ hoang hoặc bị bọn cường hào chấp chiếm. Chế độ tô thuế, binh dịch nặng nề. Quan lại tham ô hoành hành.
ở Đàng Trong
+ do điều kiện đất đai thuận lợi, cư dân thưa thớt
+chính quyền chúa Nguyễn một mặt lo chiến tranh, một mặt khuyến khích nhân dân khai hoang, mở rộng ruộng đồng, phát triển sản xuất,
+điều kiện tự nhiên ở Đàng Trong thuận lợi (đất đai màu mỡ),
⇒có sự khác biệt giữa tình hình phát triển đàng trong và đàng ngoài
