Trong thời bình cũng như thời chiến, việc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc là nghĩa vụ cao cả của mỗi công dân, nhất là lực lượng thanh niên. Thực tế cho thấy, trong thời gian được học tập, rèn luyện ở môi trường quân ngũ đã giúp nhiều bạn trẻ ngày càng rắn rỏi, trưởng thành hơn, sẵn sàng đối mặt, vượt qua thử thách trong cuộc sống. Môi trường kỷ luật đặc biệt ấy còn tôi luyện cho tuổi trẻ sự tự giác, khuôn phép, ý thức, nền nếp, chỉn chu, biết quan tâm, sẻ chia với mọi người. Bên cạnh đó, thanh niên hoàn thành nghĩa vụ quân sự sẽ được hưởng các chính sách ưu tiên của Nhà nước.
Có rất nhiều thanh niên ưu tú, tha thiết với việc học tập nhưng vẫn sẵn sàng xếp bút nghiên lên đường theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc. Lại có trường hợp, hai anh em trong một gia đình đều tình nguyện mong muốn được đóng góp sức trẻ cho công cuộc bảo vệ đất nước, tô điểm sơn hà... Tuy nhiên, trái với những tinh thần cao cả đó, một số bạn trẻ hiện nay chưa hiểu rõ trách nhiệm, nghĩa vụ của mình và tìm cách để trốn tránh nghĩa vụ quân sự. Thậm chí, trên một số trang web, mạng xã hội…, các bạn trẻ thông qua bình luận (cả tương tác), quay clip minh họa để bày cách trốn tránh nghĩa vụ quân sự. Có bạn sau khi được xem “hướng dẫn” đã áp dụng ngay trong ngày khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự. Tuy nhiên, những “tiểu xảo” ấy đã được cơ quan chức năng phát hiện. Điều đó thật đáng xấu hổ và đi ngược với thông điệp sống đẹp đẽ “Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên”.
Theo Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2016: Hành vi trốn tránh nghĩa vụ quân sự tùy theo mức độ vi phạm sẽ bị xử phạt từ phạt tiền đến xử lý hình sự. Tuy nhiên, những trường hợp trốn tránh nghĩa vụ quân sự cũng chỉ là số ít. Chúng ta vẫn vững tin sẽ có nhiều tấm gương trẻ trong bất cứ hoàn cảnh nào cũng tình nguyện lên đường bảo vệ Tổ quốc, bởi họ mang trong mình lòng tự hào về truyền thống và những cống hiến của lớp lớp thế hệ cha anh. Việc thực hiện nghĩa vụ quân sự là trách nhiệm thiêng liêng, các bạn trẻ cần sẵn sàng lên đường nhập ngũ (nếu trúng tuyển), thay vì trốn tránh.
Tiểu phẩm pháp luật dưới đây với tên gọi: “Nghĩa vụ quân sự - Trách nhiệm không của riêng ai” là lời cảnh tỉnh cho những ai còn có thái độ thờ ơ hay cố tình lảng tránh nghĩa vụ quân sự, từ đó góp phần nâng cao nhận thức và điều chỉnh hành vi, tự giác thực hiện nghĩa vụ của công dân đối với Tổ quốc một cách trân trọng, tự hào.
