Quá trình tồn tại và thống trị thế giới đã khẳng định những năng lực ưu việt của con người so với những loài vật khác. Trong đời sống xã hội, con người muốn thành công, ngoài nhiệm vụ tích lũy tri thức vững chắc còn cần phải rèn luyện cho mình thật nhiều kỹ năng sống mạnh mẽ. Thế nhưng, khi xã hội càng phát triển, việc giáo dục và rèn luyện kỹ năng sống cho giới trẻ đã không được quan tâm, khiến nhiều bạn trẻ thiếu kỹ năng sống cần thiết. Tình trạng đó gây ra những hậu quả nghiêm trọng, là hồi chuông cảnh tỉnh toàn xã hội trước tương lai của tuổi trẻ.
Kỹ năng sống là tập hợp các hành vi tích cực và khả năng thích nghi cho phép mỗi cá nhân đối phó hiệu quả với các nhu cầu và thách thức của cuộc sống hàng ngày. Nói cách khác, đó là tập hợp các kỹ năng mà con người tiếp thu qua giáo dục hoặc trải nghiệm trực tiếp được dùng để xử lý các vấn đề và câu hỏi thường gặp trong đời sống con người.
Một số kỹ năng sống quan trọng đảm bảo cho sự sinh tồn, phát triển và thành công của con người cần có như: Đưa ra quyết định; Giải quyết vấn đề; Tư duy sáng tạo; Tư duy phản biện/sáng suốt; Giao tiếp hiệu quả; Mối quan hệ tương tác giữa các cá nhân; Tự ý thức về bản thân.Chánh niệm; Quyết đoán; Đồng cảm; Tha thứ; Đối phó với căng thẳng, tổn thương và mất mát; Khả năng phục hồi tâm lý sau chấn thương.
Thành công chỉ thực sự đến với những người biết thích nghi để làm chủ hoàn cảnh và có khả năng chinh phục hoàn cảnh. Vì vậy, kỹ năng sống sẽ là hành trang không thể thiếu đối với các bạn trẻ ngày nay. Biết sống, làm việc và thành đạt là ước mơ không quá xa vời; là khát khao chính đáng của những ai biết trang bị cho mình những kỹ năng sống cần thiết và hữu ích.
Có kỹ năng sống tốt giúp thúc đẩy thay đổi cách nhìn nhận bản thân và thế giới, tạo dựng niềm tin, lòng tự trọng, thái độ tích cực và động lực cho bản thân, tự mình quyết định số phận của mình. Kỹ năng sống giúp giải phóng và vận dụng năng lực tiềm tàng trong mỗi con người để hoàn thiện bản thân, tránh suy nghĩ theo lối mòn và hành động theo thói quen trên hành trình biến ước mơ thành hiện thực.
Kỹ năng sống giúp con người sống an toàn, làm được nhiều điều hữu ích, đóng góp sức mình xây dựng và phát triển xã hội. Có kỹ năng sống, con người sẽ bớt đi nỗi sợ hãi, thêm niềm tin, sống hạnh phúc và hài lòng về cuộc sống của mình. Chỉ khi con người cảm thấy hạnh phúc mới cống hiến cho xã hội được nhiều hơn.
Khối lượng kiến thức của chúng ta trở nên lỗi thời nhanh chóng trong thời đại mới. Trong môi trường không ngừng biến động như thế, con người luôn đối diện với áp lực cuộc sống từ những yêu cầu ngày càng đa dạng, ngày càng cao trong quan hệ xã hội, trong công việc và cả trong quan hệ gia đình. Quá trình hội nhập với thế giới đòi hỏi phải nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, ngoài kiến thức chuyên môn, yêu cầu về các kỹ năng sống ngày càng trở nên quan trọng. Thiếu kỹ năng sống con người dễ hành động tiêu cực, nông nổi dẫn đến thất bại.
Cuộc đời là một hành trình mà tri thức là một bệ phóng, còn kỹ năng sống chính là động lực đẩy con người vươn lên tầm cao thành đạt. Không có thành công nào tự tìm đến với chúng ta, không có hạnh phúc nào tự nó nảy nở, tất cả đều do chúng ta tạo lấy. Thực tế cho thấy những người thành đạt và có cuộc sống hạnh phúc trong cuộc sống thường hội tụ ở bản thân rất nhiều kỹ năng sống.
Gia đình là môi trường nền tảng tốt nhất để dạy cho giới trẻ các kỹ năng sống cần thiết. Giáo dục kỹ năng sống thường được dạy qua quá trình giáo dục con cái, hoặc trực tiếp với mục đích giảng dạy một kỹ năng cụ thể trong nhà trường. Bản thân cha mẹ có thể được coi là một tập hợp các kỹ năng sống mà con cái sẽ tiếp thu một cách tự nhiên hoặc được dạy.
Việc giáo dục một người có kỹ năng để ứng phó với việc mang thai và nuôi dạy con cái cũng có thể trùng khớp với việc phát triển kỹ năng sống bổ sung cho đứa trẻ và giúp cha mẹ hướng dẫn trẻ ở tuổi trưởng thành.
Nhà trường là cơ sở quan trọng nhất hình thành và bồi dưỡng kỹ năng sống cho học sinh. Rèn luyện kỹ năng sống là một quá trình lâu dài, bền bỉ. Do đó, không phải vì kỹ năng sống có tầm quan trọng rất lớn mà cố đưa vào chương trình giảng dạy cho các bạn trẻ nhiều chuyên đề mang tính lý thuyết. Điều cần thiết là làm cho mọi người ý thức được tầm quan trọng của kỹ năng sống và lồng nó vào các môn học. Những người đã đi làm thì cần bổ sung một vài chuyên đề cần thiết mà bản thân còn yếu để nâng cao năng lực và hiệu quả công việc.
Giáo dục cần trang bị cho người học những kỹ năng thiết yếu như ý thức về bản thân, làm chủ bản thân, đồng cảm, tôn trọng người khác, biết cách hợp tác và giải quyết hợp lý các mâu thuẫn, xung đột.
Xã hội là môi trường tốt nhất để các bạn trẻ thực hành, trải nghiệm kỹ năng sống. Bởi thế, cộng đồng cũng cần phải chung tay góp sức rèn luyện kỹ năng sống cho giới trẻ, tạo những điều kiện thuận lợi để các bạn hoàn thiện bản thân mình. Cộng đồng đình trệ khi không có thôi thúc của cá nhân. Thôi thúc của cá nhân sẽ mau chóng tàn lụi nếu không có sự cảm thông của cộng đồng.
Bản thân các bạn trẻ phải không ngừng nỗ lực bồi dưỡng, hình thành và rèn luyện kỹ năng sống của mình. không phải là một vài kỹ năng mà là một hệ thống các kỹ năng phù hợp với thế giới xung quanh, giúp bạn sống an toàn, học tập tiến bộ, làm việc thành công, cảm nhận được hạnh phúc. Các bạn trẻ phải luôn nỗ lực để cân bằng các giá trị của bản thân. Đừng để ý chí mình gầm lên trong khi năng lực của mình chỉ đủ sức thì thầm.
Mọi công việc thành đạt đều nhờ sự kiên trì và lòng say mê. Người bi quan luôn tìm thấy những khó khăn trong mọi cơ hội. Người lạc quan luôn nhìn được những cơ hội trong từng khó khăn. Sự thay đổi của cuộc sống là điều không thể tránh khỏi. Bởi thế, việc của chúng ta đơn giản là lựa chọn cách để vượt qua mà thôi.
Thật đáng buồn khi ngày nay còn có rất nhiều bạn trẻ thiếu kỹ năng sống, đặc biệt là ở các đô thị lớn. Dù đã bước vào tuổi trưởng thành, thế nhưng nhiều người vẫn sống dựa dẫm vào người khác, không biết xử lí tình huống để xảy ra những hậu quả tai hại.
Rèn luyện kỹ năng sống là nhiệm vụ sống còn của giới trẻ ngày nay. Trong khi, ngày càng có nhiều người trở nên lười biếng, dựa dẫm, ỷ lại thì việc rèn luyện kỹ năng sống cho thanh niên và học sinh là thực sự rất cần thiết. Là học sinh, hãy rèn luyện kỹ năng sống ngay từ bây giờ để học tập tiến bộ, mai này đem sức mình xây dựng quê hương, đất nước.
Không ai có thể bảo vệ bạn hay giúp bạn thành công tốt hơn bản thân bạn. Bởi thế, ngay bây giờ hãy rèn luyện các kỹ năng sống và tự hoàn thiện bản thân mình. Một khi bạn đã có trong mình mọi thứ bạn cần để đối phó với bất kỳ điều gì mà thế giới ném vào bạn, bạn sẽ cảm thấy cuộc sống thật ý nghĩa. Và ngược lại, nếu bạn chẳng có một kỹ năng sống nào hoặc có một cách hời hợt, điều đó báo trước những điều tệ hại sẽ đến ở tương lai.
