Vẻ đẹp của Thúy Vân đã được tác giả Nguyễn Du khắc họa rõ nét trong bốn câu thơ của đoạn trích “Chị em Thúy Kiều” (trích “Truyện Kiều”).
“Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nang.
Hoa cười ngọc thốt đoan trang,
Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da.”
Có thể thấy, Thúy Vân có một vẻ đẹp cao sang, quý phái. Dưới ngòi bút của Nguyễn Du, hai từ " trang trọng" như gợi lên vẻ đẹp sang trọng, quý phái khiến người ta phải kính nể mà vẫn hiền thục, đoan trang của nàng. Vẻ đẹp của Vân được so sánh ngầm hình tượng thiên nhiên, với những thứ cao đẹp nhất trên đời như trăng, hoa, mây, tuyết, ngọc,... Ở đây, tác giả đã sử dụng cụ thể các từ ngữ, bút pháp ước lệ tượng trưng và nghệ thuật liệt kê khiến cho vẻ đẹp của nàng hiện lên một cách toàn vẹn qua khuôn mặt, nét ngài, làn da, mái tóc, nụ cười, giọng nói. Với nghệ thuật so sánh, ẩn dụ, vẻ đẹp trung thực, phúc hậu của người thiếu nữ như hiện ra trước mắt người đọc: khuôn mặt tròn trịa, đầy đặn như trăng rằm, khuôn mày đầy đặn, sắc nét như con ngài, miệng cười tươi thắm như hoa, giọng nói trong trẻo thốt từ hàm răng ngà ngọc, mái tóc đen óng mềm mại, đẹp hơn màu mây, làn da trắng, mịn màng hơn tuyết, đó là vẻ đẹp hài hòa, phúc hậu mà quý phái và tràn đầy sức sống của Thúy Vân. Đồng thời, Nguyễn Du còn đưa vào một số từ ngữ nôm na nhưng nội hàm đa nghĩa, những từ như “đầy đặn, nở nang” không chỉ miêu tả khuôn mặt tròn trịa, phúc hậu “nét ngài minh bạch rõ ràng” của Thúy Vân mà còn chính là sự đầy đặn, mỹ mãn của số phận, cuộc đời nàng sau này. Không chỉ vậy, nàng còn mang một vẻ đẹp hài hòa với thiên nhiên. Thiên nhiên và cũng chính là tạo hóa đã chịu thua mái tóc mây, màu da tuyết để nhường bước cho nàng đi trên quãng đường bằng phẳng của cuộc đời vì nàng sinh ra là để hưởng thụ cuộc sống “phong lưu quý phái ai bì”, tương lai sẽ yên vui, hạnh phúc. Tóm lại, bằng cách sử dụng sáng tạo, biện pháp nghệ thuật có tính ước lệ, cả tấm lòng ưu ái của nhà thơ đối với nhân vật chính diện, Nguyễn Du đã khắc họa một Thúy Vân thật xinh đẹp, thùy mị, cao sang, quý phái. Phải chăng, qua việc xây dựng vẻ đẹp đoan trang, phúc hậu của Thúy Vân, ông còn muốn ngầm dự báo một tương lai tươi sáng, tốt đẹp của nàng?
