trực tiếp

khi nghe tin làng chợ dầu theo giặc ông hai đau đớn bẽ bàng " cổ ông lão nghẹn ắng hẳng lại, da mặt tê rân rân. Ông lão lặng đi tửng như đến không thể được, ông cố không tin nhưng người ta kể rành rọt quá nên không thể không tin được". Trên đường về ông cúi gầm mặt xuống đất mà đi thẻ hiện sự xấu hổ nhục nhã, về đến nhà ông nằm vật ra giường, tủi thân khi nhình đàn con, nước mắt ông cứ dàng ra " chúng nó cũng là trẻ con làng việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng, hắt hủi đấy ư? " Ông đau đớn tái tê .Từ lúc ấy, trong tâm trí ông chỉ còn có cái tin dữ đó xâm chiếm. Suốt mấy ngày sau, ông hai không dám đi đâu chỉ quanh quẩn ở nhà nghe ngóng binh tình. Một đám đông túm lại ông cũng để ý, dăm ba bảy tiếng cười nói xa xa ông cũng chộp dạ. Nỗi ám ảnh nặng nề biến thành sự sợ hãi cùng với nỗi đau xót, tủi hổ trong ông hai ông đã có 1 sự xung đột nội tâm khi bị đuổi ông nghỉ hay là đi về làng nhưng ông gạc phắt ngay cái suy nghỉ ấy" làng thì yêu thật nhưng làng theo tây mất rồi thì phải thù" . Tình yêu nước đã bao trùm lên tình yêu làng nhưng ông không dứt bỏ tình yêu làng quê nên ông đau xót và trong tâm trạng bị dồn nén, bế tắt, ông đã tâm sự với đứa con út như giải bày tình yêu với làng quê khi nghe tin cải chình ông hai vui sướng khi nghe nhà bị giặc đốt và ông lại yêu làng như xưa. Đó là minh chứng cho lòng thủy chung với cái mạng.   

Bài làm

Cái tin làng Chợ Dầu theo giặc đã làm ông điếng người: "Cổ ông lão nghẹn ắng hẳn lại, da mặt tê rân rân. Ông lão lặng đi, tường như đến không thở được. Một lúc lâu ông mới rặng è è, nuốt một cái gì vướng ở cổ [...] giọng lạc hẳn đi", "ông Hai cúi gằm mặt xuống mà đi" và nghĩ đến sự dè bỉu của bà chủ nhà. Ông lão như vừa bị mất một cái gì quý giá, thiêng liêng lắm. Những câu văn diễn tả tâm trạng thật xúc động: "Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ông lão cứ tràn ra. Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu...". Nỗi nhục nhã, mặc cảm phản bội hành hạ ông lão đến khổ sở: ''Chao ôi! Cực nhục chưa, cả làng Việt gian! Rồi đây biết làm ăn buôn bán ra sao? Ai người ta chứa. Ai người ta buôn bán mấy. Suốt cả cái nước Việt Nam này người ta ghê tởm, người ta thù hằn cái giống Việt gian bán nước...". Cả nhà ông Hai sống trong bầu không khí ảm đạm: "Gian nhà lặng đi, hiu hắt, ánh lửa vàng nhờ nhờ ở ngọn đèn dầu lạc vờn trên nét mặt lo âu của bà lão.