"Đêm tháng 5 chưa nằm đã sáng, ngày tháng 10 chưa cười đã tối" là một câu tục ngữ bàn về hiện tượng ngắn dài của đêm và ngày trong các tháng trong năm. Từ trong thực tế hiện tượng "Ngày dài, đêm ngắn" (tháng 5) và "Ngày ngắn đêm dài" (tháng 10) do ảnh hưởng sự tự quay quanh trục của Trái Đất và chuyển động của TĐ quanh Mặt Trời nên sinh ra hiện tượng ngày đêm chênh lệch giữa 2 nửa cầu và các mùa. Theo sự chuyển động của Trái Đất nên tháng năm ngày dài đêm ngắn và ngược lại vào tháng 10 thì ngày ngắn đêm dài. Chính sự quan sát từ thực tế và để lại nhiều bài học kinh nghiệm cho con cháu đời sau. Nhờ vậy ta biết điều chỉnh việc làm cho phù hợp với thời tiết.