Tôi lớn lên trong một gia đình khá giả. Cha tôi mất sớm, tôi sống cùng với mẹ và người chị cùng cha khác mẹ tên là Tấm. Công việc trong nhà, chị Tấm đều phải làm hết, từ chăn trâu, gánh nước đến thái bèo, vớt khoai… Còn tôi là con cưng của mẹ nên chẳng phải động tay đến bất cứ việc gì.
Một hôm nọ, mẹ gọi cả hai chị em tôi lại, đưa cho mỗi đứa một cái giỏ và bảo ra đồng bắt tôm tép. Mẹ tôi hứa rằng: “Đứa nào bắt được nhiều tôm tép hơn sẽ được thưởng cho một cái yếm đỏ”.
Ra đồng, chị Tấm mò cua bắt ốc đã quen tay nên chẳng mấy chốc đã đầy giỏ. Còn tôi, thì dạo chơi hết ruộng này sang ruộng kia. Tôi nhớ lời mẹ dặn, liền bảo chị Tấm:
- Chị Tấm ơi chị Tấm! Đầu chị lấm, chị hụp cho sâu, kẻo về dì mắng.
Không ngờ, chị Tấm liền tin ngay. Chị ta lội ra chỗ ao sâu mà tắm rửa. Nhân cơ hội đó, tôi liền trút hết tép của Tấm vào giỏ của mình rồi chạy về nhà. Khi trở về nhà, chị Tấm bị mẹ tôi mắng vì cả buổi không bắt được gì, còn tôi thì hí hửng cười thầm ở trong nhà vì được nhận chiếc yếm đào tuyệt đẹp.
Từ hôm đó trở đi, tôi và mẹ vẫn thường bắt gặp Tấm lén giấu một bát cơm đem ra sau giếng. Một hôm nọ, tôi lén rình xem chị Tấm đang giấu diếm điều gì. Biết được sự thật, tôi liền mách mẹ, mẹ tôi bày mưu lừa chị Tấm đi chăn trâu ngoài đồng xa. Khi chị Tấm vừa đi khỏi, mẹ con tôi chạy đến giếng, đem cá bống về giết thịt.
Ít lâu sau, nhà vua mở hội cho người dân khắp nước đến xem. Ai nấy đều háo hức sắm sửa quần áo mới để chờ ngày dự hội. Chị Tấm cũng xin mẹ tôi cho đi dự hội. Mẹ tôi liền lấy một một đấu gạo trộn lẫn với một đấu thóc, rồi bảo chị Tấm
- Con hãy nhặt cho xong chỗ gạo này rồi có đi đâu hãy đi, đừng có bỏ dở, về không có gì để thổi cơm dì đánh đó.
Nói xong, mẹ và tôi xúng xính trong quần áo đẹp lên đường đến kinh đô. Thật kì lạ, trong buổi tiệc, tôi nhìn thấy một người con gái xinh đẹp tuyệt trần rất giống chị Tấm. Nghe đồn rằng, nhà vua đi qua con sông thấy ngựa không chịu đi liền sai người xuống sông xem có điều gì lạ thì vớt được một chiếc hài. Vua nhìn thấy liền đem lòng yêu mến người đi hài, ra lệnh ai mang vừa sẽ được làm vợ vua. Mẹ con tôi cũng kéo nhau đến thử nhưng chẳng đi vừa. Thì kìa, ai như chị Tấm đang bước đến, trong tay còn cầm một chiếc hài giống y chiếc hài tôi vừa ướm thử. Chị Tấm đi vừa hài, được vua đón vào cung làm hoàng hậu. Thấy vậy, tôi tức lắm. Tôi liền bảo mẹ nghĩ kế để tôi vào cung thay chị Tấm.
Đúng dịp đến ngày giỗ cha, chị Tấm xin nhà vua về cúng giỗ. Mẹ tôi liền sai chị Tấm chèo lên cây cau hái một chùm cau đẹp nhất xuống để cúng cha. Chị Tấm không nghi ngờ gì liền làm theo. Mẹ con tôi ở dưới tìm cách chặt đổ cây cau. Chị Tấm ở trên cây thấy động liền hỏi. Mẹ tôi trả lời:
- Gốc cau lắm kiến, dì đuổi kiến cho nó khỏi lên đốt con.
Chị Tấm tin là thật, tiếp tục trèo lên ngọn cây cao. Cây đổ, Tấm ngã xuống ao mà chết. Mẹ đưa tôi vào cung thay cho Tấm. Nhà vua vẫn luôn thương nhớ chị Tấm mà không ngó ngàng gì đến tôi. Tôi lấy làm tức lắm. Một hôm có con chim vàng anh ở đâu bay đến lúc tôi đang giặt quần áo cho vua ở giếng. Nó kêu lên:
- Phơi áo chồng tao phơi lao phơi sào, chớ phơi bờ rào, rách áo chồng tao.
Nghe thấy vậy, tôi sợ hãi lắm nhưng vẫn cố trấn tĩnh bản thân. Chim vàng anh kêu xong, nó bay đến cung vua. Đức vua yêu quý vàng anh đến quên ăn, quên ngủ.
Tôi lại lấy làm ghen tức, liền về nhà mách mẹ. Mẹ tôi liền bày kế bảo tôi nhân lúc vua đi vắng bắt chim vàng anh làm thịt, rồi vứt lông chim ở ngoài vườn. Vua biết chuyện gặng hỏi thì tôi liền nói dối là mình đang mang thai thèm ăn thịt chim nên bắt trộm. Vua nghe vậy thì không hỏi gì nữa.
Kỳ lạ thay, ở chỗ lông chim vàng anh mọc lên một cây xoan đào. Vua đi qua thấy cây tỏa bóng mát liền sai người mắc võng vào hai cây rồi nằm chơi hóng mát. Khi vua đi khỏi thì cành cây lại vươn thẳng trở lại. Từ đó, không ngày nào là vua không ra nằm hóng mát ở hai cây xoan đào.
Tôi thấy thế lại về mách mẹ. Nghe lời mẹ, nhân một hôm gió bão, tôi sai thợ chặt hai cây xoan đào lấy gỗ đóng khung cửi. Thấy cây bị chặt, vua hỏi thì tôi lại trả lời:
- Cây bị đổ vì bão, thiếp sai thợ chặt làm khung cửi để dệt áo cho bệ hạ.
Khung cửi vừa đóng xong, tôi ngồi dệt thì lại nghe tiếng kêu:
“Cót ca cót két
Lấy tranh chồng chị,
Chị khoét mắt ra”
Nghe thấy giọng nói vọng ra giống của chị Tấm, tôi vô cùng sợ hãi, liền sai người đốt khung cửi.
Một thời gian sau, tôi thấy chị Tấm trở về lại xinh đẹp hơn xưa. Vua ngày càng yêu quý. Tôi liền đến hỏi:
- Chị Tấm ơi, chị làm thế nào mà đẹp thế?
Chị Tấm không trả lời chỉ hỏi lại tôi:
- Có muốn đẹp không để chị giúp?
Tôi nghe theo lời chị Tấm. Thấy chị sai người đào một cái hố sâu rồi bảo tôi xuống đó. Tôi không chút nghi ngờ, liền xuống dưới và phải nhận lấy hậu quả là chết bỏng. Lúc này, tôi mới nhận ra mình đã làm quá nhiều việc xấu để phải nhận lấy kết cục này.
