Ða số người dân Việt Nam thể hiện tinh thần công dân trong việc phòng, chống đại dịch, nhưng vẫn còn không ít người vứt bỏ điều này. Họ không cùng xông ra mặt trận "chống dịch như chống giặc", mà lùi về phía sau như một kẻ đào ngũ, thậm chí còn phản bội lại cộng đồng.

Có không ít người ngồi cắm mặt vào bàn phím "chém gió". Có những kẻ tỏ ra hả hê khi có thêm ca bệnh mới, rồi vui sướng viết chữ "toang". Có những kẻ share những tin bịa đặt, tiêu cực, cho rằng Việt Nam giấu dịch, gây hoang mang, sợ hãi cho người dân. Trong những người đưa tin sai sự thật đó, có người vì vội vàng, cẩu thả dẫn đến sơ suất, nhưng có người cố ý và đầy ác tâm.

Cùng với những anh hùng bàn phím "tay nhanh hơn não" là những người không chấp hành các quy định của chính quyền, khuyến cáo của ngành y tế về phòng, chống dịch. Nhiều người ra đường không mang khẩu trang, không rửa tay, tụ tập nhóm đông người ăn nhậu.

Ngang ngược hơn, có những kẻ chống lại những người thi hành công vụ, đi nhắc nhở đeo khẩu trang, cấm tập trung đông người. Ðiển hình, người đàn ông ở Quảng Nam dùng cào lúa hành hung cán bộ tại chốt kiểm soát dịch Covid-19, đã bị kết án 9 tháng tù giam. Hoặc một Phó Chủ tịch HÐND huyện ở Bình Phước không chấp hành quy định ở chốt kiểm soát dịch Covid-19, sau đó bị cách hết tất cả chức vụ trong Ðảng.

Chống lại các quy định phòng dịch, chửi bới, hành hung cán bộ phòng dịch là có hành vi vi phạm pháp luật, đương nhiên là không có tinh thần công dân. Nhưng còn có nhiều người có những vi phạm khác, chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự, nhưng vì thiếu trách nhiệm công dân, không có tinh thần công dân, có thể gây nguy hiểm cho xã hội.

Ðại dịch Covid-19 diễn biến khó lường, hậu quả vô lường. Ðề cao tinh thần công dân, dẹp bỏ những hành vi thiếu trách nhiệm, thiếu tinh thần công dân chính là cách để vượt qua thử thách thế kỷ mà chúng ta đang phải đối diện.