“Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ 

Mặt trời chân lí chói qua tim 

Hồn tôi là một vườn hoa lá

 Rất đậm hương và rộn tiếng chim...”

Từ ấy là cái mốc thời gian có ý nghĩa và đặc biệt quan trọng trong đời cách mạng và đời thơ của Tố Hữu khi mới 18 tuổi và hoạt động rất tích cực trong Đoàn Thanh niên Cộng sản Huế. Nhà thơ được giác ngộ lí tưởng cộng sản, được kết nạp vào Đảng. Những hình ảnh ẩn dụ nắng hạ, mặt trời chân lí, chói qua tim được khẳng định lí tưởng cách mạng như một nguồn sáng mới làm bừng sáng tâm hồn nhà thơ. Đó là ánh sáng rực rỡ của một ngày “nắng hạ”. 

 Ánh sáng ấy còn là mặt trời, và là “mặt trời chân lí” - một sự liên kết sáng tạo giữa hình ảnh và ngữ nghĩa: mặt trời tỏa ánh sáng, hơi ấm và sức sống. Những động từ “bừng” (ánh sáng phát ra đột ngột); “chói”, (ánh sáng có sức xuyên mạnh), càng nhấn mạnh ánh sáng lí tưởng Đảng, ánh sáng ấy đã hoàn toàn xua tan màn xương mù của ý tưởng tiểu tư sản và đang mở ra một tâm hồn nhà thơ.

Một chân trời mới của nhận thức, tư tưởng và lí tưởng cách mạng nồng nàn, sâu đậm nhất đã được khơi nguồn. Một thế giới tràn đầy sức sống với hương sắc của các loài hoa, vẻ tươi sáng của cây lá, âm thanh rộn rã của tiếng chim hót. Đối với vườn hoa, lá cây còn gì đáng quý hơn ánh sáng mặt trời? Đối với tâm hồn thi sĩ còn gì vui sướng bằng khi có một lí tưởng cao đẹp soi sáng? Tố Hữu sung sướng đón nhận lí tưởng như cỏ cây hoa lá đón ánh sáng mặt trời, chính lí tưởng cộng sản đã làm tâm hồn con người tràn đầy sức sống và niềm yêu đời, làm cho cuộc sống của con người ấy có ý nghĩa hơn, đó cũng là vẻ đẹp và sức sống mới của hồn thơ Tố Hữu. Cách mạng đã khơi dậy một sức sống mới, đem lại một cảm hứng sáng tạo mới cho hồn thơ Tố Hữu. Cả bốn câu thơ đẹp đẽ ấy đã thay lời Tố Hữu nói lên tất cả niềm vui sướng, say mê khi gặp lí tưởng của Đảng.

Khố thứ hai:

“Tôi buộc lòng tôi với mọi người 

Để tình trang trải với trăm nơi 

Để hồn tồi với bao hồn khổ 

Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời”.

Một quan niệm mới của Tố Hữu về lẽ sống, sự gắn bó hài hoà giữa “cái tôi” cá nhân và “cái ta” chung của mọi người. Động từ “buộc” ở câu một thể hiện ý thức tự nguyện sâu sắc và quyết tâm cao độ của Tố Hữu muốn vượt qua giới hạn của “cái tôi” cá nhân để sống chan hoà với mọi người, “trăm nơi” là một hình ảnh hoán dụ chỉ mọi người sống khắp nơi. Với từ “trang trải” ở câu hai có thể liên tưởng tâm hồn nhà thơ trải rộng với cuộc đời, tạo ra khả năng đồng cảm sâu xa với hoàn cảnh của từng con người cụ thể.

Hai câu thơ tiếp theo cho thấy tình yêu thương con người của Tố Hữu là tình cảm hữu ái giai cấp. Câu 3 khẳng định trong mối quan hệ với mọi người nói chung, nhà thơ đặc biệt hướng tới đồng bào lao khổ. Ở câu 4: “khối đời” là một ẩn dụ chỉ một khối người đông đảo cùng chung cảnh ngộ trong cuộc đời, đoàn kết chặt chẽ với nhau cùng phấn đấu vì một mục tiêu chung.

Khi “cái tôi” chan hoà trong “cái ta”, khi cá nhân hoà mình vào một tập thể cùng lí tưởng thì sức mạnh của mỗi người sẽ nhân lên gấp bội. Tố Hữu đã đặt mình giữa dòng đời và trong môi trường rộng lớn của quần chúng lao động, Tố Hữu đã tìm được niềm vui và sức mạnh với không chỉ bằng nhận thức mà còn bằng tình cảm mến yêu, bằng sự giao cảm của những trái tim. Rõ ràng có thể nói: những câu thơ giàu hình ảnh vừa nêu chính là những nhận thức mới mẻ nhất của Tố Hữu về lẽ sống.

“Tôi đã là con của vạn nhà 

Là em của vạn kiếp phôi pha

 Là anh của vạn đầu em nhỏ 

Không áo cơm cù bất cù bơ...

 Nhà thơ vượt qua tình cảm ích kỉ, hẹp hòi của giai cấp tiểu tư sản để có được tình giai cấp của quần chúng lao khổ, là tình thân yêu ruột thịt. Những diệp từ “là” cùng với các từ “con”, “em”, “anh” và số từ ước lệ “vạn” nhấn mạnh một tình cảm gia đình thật đầm ấm, thân thiết.

Tố Hữu đã cảm nhận sâu sắc bản thân mình là một thành viên của đại gia đình quần chúng lao khổ. Tấm lòng đồng cảm, xót thương của nhà thơ còn được biểu hiện cảm động, chân thành khi nói đến những kiếp phôi pha, những người đau khổ bất hạnh, những người lao động vất vả, những em nhỏ “không áo cơm cù bất cù bơ”. Những em bé không nơi nương tựa phải lang thang nay đây mai đó. Chính vì những kiếp người phôi pha, những em nhỏ cù bất cù bơ ấy mà người thanh niên Tố Hữu ấy sẽ hăng hái hoạt động cách mạng, và họ cũng chính là đối tượng sáng tác của nhà thơ.

Có thể nói, những câu thơ trong khổ thứ ba này đã cho chúng ta thấy rất tinh tế và cảm động về sự chuyển biến sâu sắc trong tình yêu thương giai cấp đồng khổ của một trái tim say mê lí tưởng cách mạng của nhà thơ Tố Hữu.

 bn tham khảo nha