Hình ảnh tên quan phụ mẫu vô lương tâm, vô trách nhiệm, thờ ơ trước tính mạng của con dân đã được tác giả Phạm Duy Tốn thể hiện rất sinh động qua văn bản : "Sống chết mặc bay" (1). Trong lúc nhân dân đang vất vả đi hộ đê, là quan cha mẹ của dân, có trách nhiệm đi hộ đê nhưng lại ngồi trong đình chơi tổ tôm (2). Trong đình đèn điện thắp sáng, người hầu kẻ hạ tấp nập cho thấy một không khí nhộn nhịp để phục vụ quan ăn uống, nghỉ ngơi (3). Lúc quan đánh bài, không khí trong đình lại hoàn toàn yên tĩnh, tác giả đã sử dụng phép nghệ thuật đối lập giữa không khí ngoài đê và trong đình (4). Ngoài đê thì mưa to gió lớn, nước xoáy làm đê ngày một yếu, dù vậy trong đình "không khí thật trang nghiêm", khong ai dám to tiếng trừ quan phụ mẫu (5). Quan đi hộ đê mà mang theo bao người hầu, kẻ hạ, lính tráng, nha lệ còn cả đồ dùng quý hiếm, đắt tiền " tráp đồi mồi, cau vàng, tăm bông, ví, ..." (6). Quan ngồi chễm chện, uy ngi, tay trái dựa gối xếp, chân phải duỗi thẳng ra cho tên người hầu quỳ dưới đất mà gãi; quan dồn hết tâm trí vào việc chơi bài mà không chú ý đến việc hộ đê (7). Khi tên nhà quê vào báo tin đê vỡ thì quan lại lớn tiếng quát mắng, dọa bỏ tù, sai lính đuổi cổ ra ngoài rồi lại thản nhiên quay lại ván bài đang chơi dở (8). Đỉnh điểm của sự vô nhân tính chính là tâm trạng vui sướng của quan khi ù ván bài to, ngài " vỗ tay xuống sập kêu to, vội vàng xòe bài, miệng vừa cười vừa nói " (9). Lúc nhân dân lâm vào cảnh thảm sầu cũng chính là lúc tên quan sung sướng nhất, hả hê nhất, thật tàn ác làm sao; tác giả đã sử dụng phép tương phản và phép tăng cấp để làm nổi bật hình ảnh tên quan phụ mẫu ăn chơi hưởng lạc, sống vô trách nhiệm, lòng lang dạ sói (10).
