Tên khai sinh của ông là Nguyễn Văn Cao, còn có bí danh là Văn, sinh ngày 15 tháng 11 năm 1923 tại Hải Phòng. Quê ở thôn An Lễ, xã Liên Minh, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định. Đã mất ngày 10 tháng 7 năm 1995 tại Hà Nội. Ông là tác giả Quốc ca nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Bài hát đầu tiên của ông là Buồn tàn thu (1939). Những năm sau đó, liên tiếp là những Cung đàn xưa, Thiên Thai, Bến xuân, Suối mơ, Thu cô liêu... Bên cạnh những sáng tác trữ tình này, ông tham gia nhóm "Đồng Vọng" do Hoàng Quý chủ xướng và viết nhiều bản hành khúc hoành tráng như Vui lên đường, Thăng Long hành khúc ca, Gò Đống Đa...
Được nhiều người xem là một hình mẫu thiên tài trong lịch sử văn nghệ Việt Nam, tài năng nghệ thuật đa dạng mang tính tổng hợp cao giữa văn chương (thi ca) - âm nhạc - hội họa của Văn Cao đã sớm có những thành tựu đột khởi ngay từ độ tuổi mười tám đôi mươi. Không được đào tạo một cách thực sự chính quy, chuyên sâu cả về âm nhạc và hội họa, những thành tựu của Văn Cao trong hai lĩnh vực này có thể nói là bắt nguồn chủ yếu từ thiên năng nghệ thuật sẵn có của ông (nói theo lời của nhà nghiên cứu âm nhạc Nguyễn Thụy Kha thì "Văn Cao là trời cho"). Ông được nhiều người xem là một hiện tượng hiếm có trong lịch sử phát triển của văn hóa Việt Nam – ở nơi "dòng chảy" của sáng tạo cá nhân một con người có sự "hợp lưu" xuyên suốt của ba nhánh nhạc-họa-thơ trong gần như toàn bộ những sáng tác đa dạng của ông. Tổng kết về sự nghiệp văn nghệ của Văn Cao, nhiều người thường nhắc đến ông như một nghệ sĩ đa tài, thích "lãng du" qua những "địa hạt" (lĩnh vực) nghệ thuật khác nhau.
Năm 1996, một năm sau khi mất, Văn Cao được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh trong đợt trao giải đầu tiên. Ông cũng đã được Nhà nước Việt Nam trao tặng Huân chương Kháng chiến hạng nhất, Huân chương Độc lập hạng ba, Huân chương Độc lập hạng nhất, Huân chương Hồ Chí Minh.[16] Tên ông cũng được đặt cho nhiều con phố đẹp ở Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Huế, Đà Nẵng, Nam Định,...
Bài “Làng tôi”của Văn Cao đã ra đời trong cái mùa xuân đầu tiên của cuộc kháng chiến trường kỳ( năm 1947). “Làng tôi” theo chân ông, theo chân những người lính Cụ Hồ, những đoàn dân công…trên mọi nẻo đường đất nước
“Làng tôi”, “Ngày mùa” giống như hai bức tranh xinh đẹp viết về làng quê Việt Nam bằng âm nhạc. Ở đây, tài năng tổng hợp giữa thi ca, âm nhạc và hội họa ở tác giả đã phát huy tác dụng. Chúng liên thông với nhau nhằm tạo nên những tuyệt phẩm bất hủ. “Làng tôi” viết trên nền điệu Valse truyền thống châu Âu, nếu bỏ đi lời ca, chẳng ai lần ra dấu vết “đấu tranh cách mạng” của nó.
