Cần phân biệt rõ các khái niệm nhu cầu, mong muốn và yêu cầu.

Nhu cầu của con người là một trạng thái cảm giác thiếu hụt một sự thoả mãn cơ bản nào đó. Người ta cần có thức ăn, quần áo, nơi ở, sự an toàn, của cải, sự quý trọng và một vài thứ khác nữa để tồn tại. Những nhu cầu này không phải do xã hội hay những người làm marketing tạo ra. Chúng tồn tại như một bộ phận cấu thành cơ thể con người và nhân thân con người. Mong muốn là sự ao ước có được những thứ cụ thể để thoả mãn những nhu cầu sâu xa hơn đó. Yêu cầu là mong muốn có được những sản phẩm cụ thể được hậu thuẫn của khả năng và thái độ sẵn sàng mua chúng. Mong muốn trở thành yêu cầu khi có sức mua hỗ trợ.

          Cơ hội kinh doanh có 4 đặc trưng hay tiêu chuẩn cơ bản là: (1) tính hấp dẫn, (2) tính bền vững, (3) tính thời điểm, và (4) tính duy trì sản phẩm/dịch vụ.

          Người khởi sự tập trung vào một cơ hội thì cánh cửa cơ hội đó sẽ mở ra. Thuật ngữ cánh cửa cơ hội mô tả khoảng thời gian các doanh nghiệp có thể gia nhập thị trường mới. Khi có thị trường cho sản phẩm/dịch vụ mới được thiết lập, cánh cửa cơ hội mở ra; khi thị trường tăng trưởng, các doanh nghiệp tham gia và cô gắng tìm kiếm lợi nhuận; khi chín muồi, cánh cửa cơ hội đóng lại.

          Cần phân biệt có sự khác nhau giữa cơ hội và ý tưởng. Một ý tưởng là một suy nghĩ, một ấn tượng, hay một quan điểm. Một ý tưởng có thể hoặc không thể gắn liền với tiêu chí của một cơ hội. Đây là điểm có tính quyết định bởi sự kinh doanh mạo hiểm thất bại không phải vì các doanh nhân không tích cực tìm kiếm cơ hội mà bởi vì không có cơ hội thực sự để bắt đầu. Trước khi tìm kiếm những ý tưởng kinh doanh, chúng ta cần phải hiểu được thế nào là ý tưởng lấp đầy một nhu cầu cũng như thế nào là đáp ứng các tiêu chuẩn hay đặc trưng của một cơ hội kinh doanh.

          Cần nhận thức rằng cơ hội thì có thể có, có thể vẫn đang tồn tại nhưng nếu người khởi sự không nhận thức được, không hình thành được ý tưởng tận dụng cơ hội, biến cơ hội thành hiện thực thì cơ hội mãi mãi vẫn chỉ là cơ hội.

Nhận diện cơ hội kinh doanh

          Có ba cách tiếp cận mà các doanh nhân hoặc người khởi sự kinh doanh có thể sử dụng để nhận diện cơ hội kinh doanh như sau:

          - Nhận diện cơ hội từ các khuynh hướng thay đổi trong cuộc sống. Chú ý cần phân biệt khuynh hướng với tính nhất thời. Cần quan sát các khuynh hướng và nghiên cứu cách tạo ra cơ hội như thế nào. Những khuynh hướng quan trọng nhất để theo đuổi là những khuynh hướng kinh tế, xã hội, những tiến bộ công nghệ cũng như những thay đổi về chính trị.

          - Cách thức giải quyết một vấn đề. Đây là cách tiếp cận để nhận diện vấn đề và tìm ra cách để giải quyết. Những vấn đề này có thể được nhận ra bởi sự quan sát những thách thức mà con người gặp phải trong cuộc sống hàng ngày và thông qua những phương tiện đơn giản như trực giác, may mắn và cơ hội.

          - Tìm kiếm khoảng trống thị trường. Đây là nhu cầu con người về sản phẩm/dịch vụ chưa được lấp đầy.

Ý tưởng kinh doanh

          Ý tưởng kinh doanh là ý tưởng về một hoạt động kinh doanh. Vấn đề là ở chỗ, ý tưởng thì luôn có rất nhiều; ý tưởng kinh doanh cũng không ít song không phải ý tưởng kinh doanh nào cũng dẫn đến đảm bảo cho hoạt động kinh doanh thành công. Muốn thành công, người khởi sự cần có ý tưởng kinh doanh tốt. Ý tưởng kinh doanh tốt là ý tưởng kinh doanh đảm bảo tính khả thi và có thể dẫn tới thành công.

Muốn thành công, ý tưởng kinh doanh phải tạo ra được lợi thế cạnh tranh không những lấp đầy được nhu cầu mới mà còn phải mang lại giá trị hoặc dịch vụ tốt hơn cho khách hàng.

          Theo nhiều chuyên gia, ý tưởng kinh doanh tốt cần được mô tả ở dạng rất đơn giản. Ý tưởng kinh doanh mà không thể mô tả bằng một câu đơn giản thường là một ý tưởng kinh doanh chưa hoàn thiện hoặc ý tưởng kinh doanh tồi. Ý tưởng kinh doanh chỉ nên chứa đựng từ 10 đến 15 từ, không quá dài.

Nghề kinh doanh

Cho đến bay giờ chúng ta hầu như đã quan niệm rằng kinh doanh là một nghề. Khi quan niệm kinh doanh là một nghề thì khởi sự kinh doanh cũng đồng nghĩa với bắt đầu một nghề - nghề kinh doanh. Đây là lý do vì sao người ta còn gọi khởi sự kinh doanh là khởi nghiệp. Từ đây chúng ta có thể thống nhất cách hiểu các cụm từ khởi sự kinh doanh cũng hoàn toàn trùng với khởi nghiệp. Tuy nhiên, không nên hiểu đơn giản khởi sự kinh doanh trùng với tạo lập doanh nghiệp, và càng không nên quan niệm khởi sự doanh nghiệp vì trong tiếng Việt người ta chỉ có thể khởi sự được một hoạt động kinh doanh chứ không thể khởi sự một doanh nghiệp được.

Mặc dù kinh doanh là một nghề song cho đến tận bây giờ ở nước ta thậm chí vẫn có rất nhiều người đặt câu hỏi liệu kinh doanh có phải là một nghề? Người ta hay nghĩ rằng ‘nghề’ phải là nghề kỹ thuật cụ thể như cơ khí, luyện kim,… chứ quản trị không thể là ‘nghề’. Cũng như vậy, người ta nghĩ rằng ai cũng có thể kinh doanh được nếu hiểu theo nghĩa chỉ cần có chút vốn, vài mét vuông cửa hàng là có thể mở một cửa hiệu, kinh doanh những mặt hàng nào đó mà người chủ có ý muốn song vấn đề là ở chỗ, với tất cả những thứ đó liệu đem lại kết quả như thế nào? Đó là sự thành đạt hay là sự thoát nghèo?

          Theo quan điểm của chúng tôi, có lẽ chỉ trên cơ sở tư duy về tính chuyên môn hóa nghề nghiệp thấp, tư duy đơn thuần theo kiểu đồng nghĩa kinh doanh với kế sinh nhai mới phát sinh quan niệm ai cũng có thể kinh doanh được - một quan niệm hoàn toàn sai lầm. Nhiều lúc cần đặt câu hỏi: liệu có phải chúng ta chưa có được doanh nhân nổi tiếng tầm cỡ thế giới, liệu có phải nhiều doanh nghiệp nước ta kinh doanh không hiệu quả là xuất phát từ sai lầm này?

          Thực ra, điều đầu tiên cần khẳng định chính là khẳng định kinh doanh là một hoạt động có tính nghề nghiệp. Người thực hiện một phần trong số các hoạt động điều hành để quá trình  doanh diễn ra theo ý muốn được gọi là các nhà quản trị, những người đứng đầu thường được gọi là doanh nhân. Muốn kinh doanh, cần có các kỹ năng, đặc biệt còn cần cả trí tuệ, nghệ thuật và may mắn.

Tuy giống các nghề nghiệp khác ở tính ‘nghề nghiệp’, song nghề kinh doanh cũng có đặc trưng khác nhiều nghề khác ở chỗ không gây ra hậu quả tức thời. Phải có trí tuệ cao, người khởi nghiệp mới thoát khỏi vòng tư duy theo kiểu truyền thống, cũ kỹ và manh mún. Phải có trí tuệ mới nhận thức và dám quyết định tạo ra công nghệ mới, sản phẩm mới, mới biết cách đề phòng và tìm cách giảm thiểu rủi ro có thể xảy ra trong quá trình kinh doanh.