Bài làm       

                  Nhắc đến đại thi hào Nguyễn Du với áng thơ Truyện Kiều đã trở thành bất hủ trong lòng biết bao thế hệ người dân Việt Nam. Câu chuyện dựa theo tiểu thuyết Kim Vân Kiều truyện, qua bàn tay khéo léo của Nguyễn Du đã thể hiện rất rõ hình tượng người con gái trong xã hội phong kiến dù tài sắc vẹn toàn nhưng phải chịu nhiều khổ sở, đớn đau.        

                 Đoạn trích Trao duyên tuy chỉ là một phần rất nhỏ của chuyện nhưng lại khắc họa rất rõ nét sự bắt đầu của bi kịch đời Kiều. Đặc biệt là mười hai câu đầu của đoạn trích đã để lại ấn tượng sâu trong lòng người đọc khi nói về việc Thúy Kiều nhờ cậy, thuyết phục Thúy Vân thay mình trả nghĩa cho Kim Trọng. Mở đầu đoạn trích chính là lời nhờ cậy của Thúy Kiều đến Thúy Vân:
                                 "Cậy em, em có chịu lời,
                            Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa."
Nguyễn Du đã rất khéo léo và tinh tế trong việc dùng từ. Ông đã để Thúy Kiều dùng từ cậy, là cậy em, chứ không phải bất cứ từ nào khác. Cậy ở đây giống như từ nhờ, mang ý nghĩa nhờ cậy, cầu mong sự giúp đỡ, nhưng Kiều đã không dùng từ nhờ. Bởi rõ ràng, cậy em ở đây còn mang nhiều hàm ý sâu xa khác. Ấy là sự trông cậy, sự tín nhiệm. Và cậy còn mang ý nghĩa trang nghiêm, tôn trọng hơn. Kiều đã nhiều đêm dài không ngủ, phải day dứt, phải suy nghĩ để đưa đến quyết định hôm nay. Kiều đã và đang cầu xin em ngồi lên để chị lạy rồi sẽ thưa. Ta bắt gặp một sự phi lý trong lời nói của Kiều, bởi từ trước đến nay có bao giờ chị lại phải lạy, phải thưa em bao giờ? Nhưng cái phi lý đặt trong hoàn cảnh của Kiều lại trở thành cái hợp lý. Thúy Kiều đã rất cẩn trọng, dùng lời dạo đầu, trước khi nhờ Thúy Vân thay mình trả nghĩa cho Kim Trọng, buộc Thúy Vân không thể từ chối. Nàng hiểu rằng, quyết định của mình đến với Thúy Vân là vô cùng đột ngột và vội vàng, nàng cũng hiểu em mình sẽ rơi vào tình huống khó xử. Vì thế mà nàng đã hỏi em có chịu lời, vì thế mà nàng lạy em, khẩn thiết xin em.
Xót thương thay, cả hai người con gái cùng đau khổ. Thúy Vân rơi vào tình huống khó xử, tiến thoái lưỡng nan, còn Kiều buộc phải dứt mối duyên tình:
                           " Giữa đường đứt gánh tương tư,
                         Keo loan chắp mối tơ thừa mặc em."
Tình đầu còn nhiều mơ mộng, hãy còn tương tư. Thế nhưng lại đứt gánh, lại dang dở, chỉ còn lại mối tơ thừa. Mối tơ thừa này lại trở thành bi kịch đời Vân. Vân phải thay chị, lấy Kim Trọng, lấy một người vốn chỉ yêu chị mình. Cả cuộc đời sẽ sống trong cô đơn, tịch mịch bởi Kim Trọng chỉ mãi nhớ nhung Kiều. Kiều cũng hiểu rất rõ điều đó, nhưng sự đã đành, tai họa của gia đình ập đến khiến cho hai người con gái ấy đều bất lực.
Và sau lời mở đầu với em, trong xót xa đau đớn, Kiều có nhắc lại những kỉ niệm của mình cùng với Kim Trọng:
                           "Kể từ khi gặp chàng Kim ,
                      Khi ngày quạt ước, khi đêm chén thề."
Có lẽ những ngày gặp được Kim Trọng là những ngày hạnh phúc nhất đời Kiều. Nàng tìm được một người tâm đầu ý hợp, yêu thương nàng, chăm lo nàng. Cả hai đã từng trao lời ước nguyện, uống rượu dưới trăng, cùng thề non hẹn biển. Những tưởng Kim Trọng chính là bến đỗ bình yên của cuộc đời Kiều, nhưng nào biết:
                                 "  Sự đâu sòng gió bất kỳ,
                            Hiếu tình khôn lẽ hai bề vẹn hai?"
Sóng gió bất ngờ ập đến khiến mối tình đẹp đẽ ấy phải li tan. Hơn ai hết, Thúy Kiều là người đau khổ nhất. Phải đem hai chữ hiếu và tình lên để cân. Một người con gái nhỏ nhoi lại phải gánh trên đôi vai đơn bạc cả hiếu và tình. Nàng đã thức biết bao đêm dài? Nàng đã khóc biết bao lâu rồi? Nàng đã đau đớn đến nhường nào cơ chứ? Thân là trưởng nữ trong nhà, nếu không cứu lấy gia đình, để mặc cho cha và em phải đẩy vào tù, nàng sẽ mang tội bất hiếu. Ôi cái bi kịch của người con gái thời phong kiến, những khuôn phép khắt khe và chữ hiếu đè nặng khiến nàng còn không có quyền đứng lên đấu tranh cho một tình yêu thật sự! Nàng hiểu rằng, đứng trong hoàn cảnh mình, chẳng thể vẹn toàn cả hai chữ hiếu – tình. Vì thế mà Kiều có tiếp với Thúy Vân:
                          "Ngày xuân em hãy còn dài,
                  Xót tình máu mủ, thay lời nước non."
Vân còn trẻ, còn một tương lai tươi xanh phía trước. Vì thế Kiều xin em thay mình làm trọn lời thề với Kim Trọng. Nàng đã phải lấy cả tình máu mủ để cầu xin em, để mong em thay chị trọn lời nước non. Và không để Vân kịp khước từ, Kiều lấy cả cái chết của mình để xin em:
                           " Chị dù thịt nát xương mòn,
                      Ngậm cười chín suối hãy còn thơm lây."
Từ bỏ Kim Trọng, từ bỏ tình yêu, Kiều cũng giống như chết đi. Vì vậy, Kiều hết lời van xin em, chỉ cần em chấp nhận, chị dù ở nơi suối vàng cũng có thể mỉm cười. Chỉ mong em có thể hoàn thành tâm nguyện của chị.
Phải khẳng định rằng, chỉ với vỏn vẹn mười hai câu thơ, Nguyễn Du đã khắc họa vô cùng rõ nét những cảm xúc của từng nhận vật, sự khó xử của Vân và đặc biệt là sự đau khổ của Kiều khi trao duyên lại cho em. Nhan đề Trao duyên ở đây không phải là nam nữ tâm đầu ý hợp trao nhau tình yêu sâu đậm, trao duyên ở đây là mang đầy đớn đau, khổ sở. Tác phẩm như đặt dấu chấm hết cho mối tình Kiều – Trọng, bắt đầu cho một tương lai tăm tối trái ngang của Kiều, cũng chính là bị kịch của người phụ nữ trong xã hội phong kiến một lần nữa lại tiếp diễn…                                                                  CHÚC BN HỌC TỐT

1)12 câu đầu: Thúy Kiều thuyết phục Thúy Vân.

a,Hai câu đầu: Kiều đặt vấn đề.

*Ngôn ngữ:

  Cậy: nhờ vả, tin tưởng. "Cậy em em chịu lời"

→Sự tin tưởng của Thúy Kiều đối với THúy Vân.

  Chịu: nghe lời, có phần nài ép.

→Kiều thấy sự thiệt thòi của em.

⇒2 thanh trắc→Câu thơ năng xuống.

                      →Sự quần quại, đau đớn.

                      →Sự hệ trọng của vấn đề.

-Hành động:"Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa".

+Lạy  →    ║  Hành động của kẻ dưới với người trên ,

+Thưa→   ║Hành động của kẻ biết ơn chịu ơn.

→Hành động bất thường, trái đạo lý.

→Thúy Kiều lạy dức hi sinh cao cả của Thúy Vân.

→Ngôn ngữ chon lọc, chính xác→Thể hiện thái độ khẩn khoản, tha thiết của Kiều.

b)6 câu tiếp: Kiều kể rõ sự tình.

Mong ước của Kiều:

   "Giữa đường đứt gánh tương tư,

Keo loan chấp mối tơ thừa mặc em"

   "đứt gánh tương tư: sự dở dang, tình yêu tan vỡ.

→Tình cảnh của Kiều khơi ngợi sự cảm thông.

Mối tơ thừa:tơ tình bị đứt chắp lại.

*Kiều kể sự tình:

  Chuyện tình Kim Trọng:

    "Kể khi từ gặp chàng Kim

  Khi ngày quạt ươc khi đêm chén thề".

+Hình ảnh: quạt ước, chén thề.

+Điệp từ "khi"

→Tình yêu sâu nặng, gắn bó bền chặt.

-Chuyện gia đình:

    "Sự đầu sóng gió bất kì

Hiếu tình khôn lẽ hai bề ven hai"

+sóng gió bất kì" Nhắc đến sự hi sinh chữ tình vì chữ hiếu của Kiều.

→Việc giá duyên với Vân là trách nhiêm có nghĩa vụ.

c)4 câu sau: Lời thuyết phục.

     "Ngày xuân em hãy còn dài"

-ẩn dụ" ngày xuân ": tuổi trẻ.

→Lí do 1: Thúy Vân còn trẻ.

     "Xét tình máu mủ thay lời nước non"

-Tình máu mủ: tình chị em ruột thịt.

-lời nươc non: Lời nguyện ước tình yêu.

→Lí do 2: Viện đến tình cảm chị em ruột thịt, mong Vân thay mình tre ơn cho Kim Trọng.

      "CHị dù thịt nát xương mòn

Ngậm cười chín xuối hãy còn thơm lây"

-Thành ngữ:

+Thịt nát xương mòn.

+Ngậm cười chín xuối.

→Chỉ cái chết.

→Lí do 3: Được vậy thì Kiều cũng mãn nguyện, thơm lây vì em đã giúp mình sống trọn nghĩa với chàng Kim.