* Nội dung văn bản:
- Xuất xứ: Vượt thác trích từ chương XI của tiểu thuyết Quê nội, tên đoạn trích do người biên soạn sách đặt.
- Tóm tắt: Văn bản Vượt thác mở ra trước mắt người đọc khung cảnh thiên nhiên nơi con sông Thu Bồn và hành trình vượt thác của con thuyền vượt qua những chặng địa hình khác nhau khi qua đoạn sông phẳng lặng, đoạn sông có nhiều thác dữ và đoạn sông đã qua thác dữ. Nổi bật trên nền cảnh thiên nhiên hùng vĩ, bao la đó là hình ảnh dượng Hương Thư với vẻ đẹp phi thường, dũng mãnh.
- Nội dung:
+ Giúp người đọc hình dung rõ nét bức tranh thiên nhiên nơi vùng sông nước rộng lớn, hùng vĩ, bao la, bát ngát.
+ Ca ngợi sức mạnh và vẻ đẹp phóng khoáng, khỏe mạnh, dũng cảm, thông minh, lại vô cùng khiêm nhường của con người, nổi bật ở đây là hình ảnh nhân vật dượng Hương Thư. Qua đó, tác giả bày tỏ sự trân trọng, ngợi ca tính cách, phẩm chất của con người lao động Việt Nam nói chung.
*Nghệ thuật:
- Điểm nhìn trần thuật tự nhiên, sinh động theo hành trình vượt thác của con thuyền.
- Kết hợp nhuần nhuyễn giữa việc miêu tả cảnh vật và hành động của con người.
- Vận dụng linh hoạt các biện pháp nghệ thuật so sánh, nhân hóa, các thành ngữ dân gian, lối nói cường điệu giúp nhân vật hiện lên vô cùng sống động, gợi cảm và có hồn hơn.
2. Nội dung văn bản
- Qua đoạn trích, nhà văn Đoàn Giỏi đã dựng lên bức tranh thiên nhiên nơi sông nước Cà Mau với vẻ đẹp phóng khoáng, hùng vĩ, hoang sơ, rộng lớn của vùng đất lắm sông nhiều kênh rạch, tên gọi những địa danh gắn liền với đặc trưng độc đáo của vùng đó vô cùng giản dị, tự nhiên, độc đáo.
- Hình ảnh chợ Năm Căn hiện lên với vẻ trù phú, đông vui, tấp nập kẻ mua người bán với những nét đặc trưng tiêu biểu chỉ có ở vùng cực Nam của Tổ quốc.
- Qua đây, ta hiểu hơn về tác giả Đoàn Giỏi là người vô cùng am hiểu mảnh đất Cà Mau, có tình yêu sâu sắc với thiên nhiên và con người nơi đây.
3. Nghệ thuật tác phẩm
- Ngôi kể chuyện: Ngôi thứ nhất xưng "tôi" giúp cho lời kể tự nhiên, chân thực.
- Tác giả sử dụng mọi giác quan để cảm nhận vẻ đẹp của vùng sông nước Cà Mau.
- Vận dụng đa dạng, linh hoạt các biện pháp nghệ thuật như liệt kê, so sánh... nhằm làm tăng giá trị biểu đạt, biểu cảm.