Mở đầu bài thơ là cảnh đoàn thuyền ra khơi lúc hoàng hôn "Mặt trời xuống biển như hòn lửa/Sóng đã cài then,đêm sập cửa".  Phép tu từ so sánh: mặt trời được ví với hòn lửa đem đến cho bức bức tranh hoàng hôn một vẻ đẹp rực rỡ, tráng lệ, và ấm áp chứ không hiu hắt, ảm đạm như trong thơ cổ.Phép nhân hóa, ẩn dụ “Sóng đã cài then đêm sập cửa” cho người đọc cảm nhận hình ảnh liên tưởng độc đáo: vũ trụ như một ngôi nhà lớn, màn đêm buông xuống như tấm cửa khổng lồ với những lượn sóng là then cài cửa. Cảnh biển về đêm được tác giả miêu tả vừa rộng lớn, vừa gần gũi với con người,  hùng vĩ, mênh mông, tráng lệ của thiên nhiên, vũ trụ đã vào trạng thái nghỉ ngơi. Đối lập với trạng thái nghỉ ngơi của vũ trụ là hình ảnh đoàn thuyền lại ra khơi, tuần tự, nhịp nhàng như cái nhịp sống không bao giờ ngừng nghỉ. Về khí thế,  hình ảnh câu hát căng buồm cùng gió khơi đã diễn tả đầy khí thế, hào hùng, phấn khởi, lạc quan phơi phới của đoàn thuyền ra khơi. Kết lại bài thơ là hình ảnh của đoàn thuyền trở về sau 1 ngày dài lênh đênh trên biển  trong bình minh rực rỡ, tráng lệ. Âm hưởng của khổ thơ cuối khoẻ hơn, hào hùng hơn, âm vang hơn. Hình ảnh “Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời” gợi một cảnh tượng đoàn thuyền nặng cá lao nhanh trên biển cả vào lúc rạng đông. Những hình ảnh thơ ở khổ đầu gần như lặp lại ở khổ cuối. Bài thơ mở đầu bằng hình ảnh mặt trời xuống biển và đoàn thuyền ra khơi, kết thúc bằng cảnh mặt trời đội biển mở đầu một ngày mới và đoàn thuyền trở về trong khí thế phấn chấn và niềm vui trớc thành quả lao động. Thiên nhiên đã đi trọn một vòng quay của nó và con người. Phải chăng phải có tâm hồn yêu thiên nhiên, niềm tự hào trước sự đổi mới của đất nước tác giả mới có thể viết nen những câu thơ hay đến vậy?

- câu hỏi tu từ: Phải chăng phải có tâm hồn yêu thiên nhiên, niềm tự hào trước sự đổi mới của đất nước tác giả mới có thể viết nen những câu thơ hay đến vậy?

- Khởi ngữ: Về khí thế,