@HOC TOT
Suy nghĩ về cảnh dân phu hộ đê và phê phán trong bài "Sống chết mặc bay" của Phạm Duy Tốn
Bài làm
Truyện ngắn “sống chết mặc bay” đã miêu tả cảnh đắp đê của nhân dân thật sinh động nhưng không kém phần khó khăn, vất vả . (1) Gần một giờ đêm – khoảng thời gian khuya khoắt hứng tỏ nỗi mệt nhọc của nhân dân từ sáng đến tận đêm, tại khúc đê làng X, hàng trăm nghìn con dân chân lấm tay bùn, tắm gió gội mưa để bảo vệ con đê đang núng thế. (2) Họ lo lắng, họ sợ hãi, họ phải chống lại với chính sức nước to lớn để bảo tồn tính mạng, của cải. (3) Không chỉ vậy, việc tác giả sử dụng nghệ thuật liệt kê đã cho thấy ta trăm nghìn người đã huy động hết sức người và của, đem thân hèn yếu bảo vệ con đê. (4) Các động từ dồn dập: “đội, vác, đắp, cừ” kết hợp với nghệ thuật so sánh người nào người nấy ướt như chuột lột đã dựng lên trước mắt cảnh tượng hối hả, chèo chống, người người đều kiệt sức. (5) Âm thanh tiếng trống, tiếng ốc thôi vô hồi, tiếng kêu vang trời đất, tiếng người thảm thiết kêu cứu hỗn loạn; điều đó đã chứng tỏ sự hoảng loạn, vất vả, mệt nhọc của người dân. (6) Khung cảnh hộ đê ngoài đình thật nhốn nháo, căng thẳng, không khí kinh sợ, hãi hùng; thiên tai đang từng lúc đe doạn cuộc sống, tính mạng của họ. (8) Thật thảm sầu! (9) Cảnh nhân dân đắp đê đã phần nào chứng tỏ nỗi khổ của những người lao động chịu nhiều cực khổ do thiên tai và sự vô trách nhiệm táng tận lương tâm của những kẻ cầm quyền trong xã hội phong kiến. (10) Trái với dân thì quan lại ở trong đình cao ráo, vững chãi, hưởng thụ một cuộ sống xa hoa và nhàn nhã; đồ dùng vật dụng quan mang không hề liên quan đến hộ đê mà chỉ phục vụ cho cá nhân quan. (11) Không chỉ vậy, quan còn ngồi đánh bài tổ tôm trong khi đang thi hành nhiệm vụ - hộ đê; thật là vô trách nhiệm. (12)
