Hình ảnh quan phụ mẫu lòng lang dạ sói, vô trách nhiệm, ích kỉ, chỉ biết ăn chơi hưởng lạc, không mảy may rung động trước thảm cảnh lụt lội cuốn trôi nhà cửa của nhân dân, đã được tác giả Phạm Duy Tốn khắc họa sinh động trong truyện ngắn "Sống chết mặc bay". Trong lúc người dân đang vật lộn dưới trời mưa tầm tã để bảo vệ tính mạng và tài sản của mình thì quan phụ mẫu và nha lại lại tổ chức đánh tổ tôm ở trong đình khi đi hộ đê. Đình cao vững chãi, đèn thắp sáng trưng, đê vỡ không sao, không khó trang nghiêm, tĩnh mịch, nhàn nhã, đường bệ. Chỗ quan ngồi đồ dùng sinh hoạt bày ra, nào là bát yến hấp đường phèn để trong khay khảm, tráp đồi mồi, trầu vàng, cau đậu, rễ tía, ống thuốc bạc, đồng hồ vàng, quản bút, tăm bông trông mà thích mắt. Tất cả những đồ dùng sinh hoạt của quan chứng tỏ quan rất xa hoa. Quan cùng các nha lại lao vào cuộc tổ tôm mà không để ý gì đến nguy cơ đê vỡ mặc dù họ đang có nhiệm vụ đi hộ đê. Rõ ràng tất cả những điều đó đã thể hiện thái độ vô trách nhiệm của quan lại thời phong kiến đối lập với cuộc sống lầm than của nhân dân. Khi đê vớ người dân rơi vào cảnh nghìn sầu muôn thảm thì cũng là lúc quan sung sướng ù ván bài to. Qua hình ảnh quan phụ mẫu, nhà văn Phạm Duy Tốn đã lên án, phê phán thái độ vô trách nhiệm của quan lại lúc bấy giờ, đồng thời bộc lộ niềm thương cảm xót xa trước cảnh nghìn sầu muôn thảm của người dân. 

Qua tác phẩm Sống chết mặc bay thì dường như Phạm Duy Tốn đã khác họa thành công và rõ nét nhất thái độ vô trách nhiệm, bàn quan của tên quan phụ mẫu, xây dựng chân thật nhất một tên quan"lòng lang dạ sói". Hãy thử tưởng tượng mà xem, khi những con dân của mình đang "chân lấm tay bùn, trăm lo nghìn sợ, đem thân yếu hèn mà đối với sức mưa to nước lớn, để bảo thủ lấy tính mạng gia tài" thì quan phụ mẫu - người phải chăm lo việc này lại đang say sưa trong ván bài. Với hắn, có lẽ những ván bài đỏ đen còn quan trọng gấp vạn lần tính mạng của con dân. Ôi thôi, liệu cái ván bài đó có đáng để hi sinh hơn mấy trăm mạng ngươi chứ! Thật đúng là một tên vô lại! Mà ấy còn chưa hết, thậm chí khi "đứa con" của ngài chạy vào nói: "Bẩm...quan lớn...đê vỡ mất rồi!", hắn còn quát vào mặt, đe doạ: "....Đê vỡ rồi, thời ông cách cổ chúng, thời ông bỏ tù …..! Có biết không?..." rồi đuổi ra. Thật đúng là một kẻ vô lương tâm, độc ác! Phải nói rằng, tác phẩm Sống chết mặc bay chính là một tác phẩm lên án cái xã hội phong kiến thối nát một cách triệt để nhất.