Tiếng chim tu hú gọi bầy mở đầu bài thơ “ Khi con tu hú” của Tố Hữu là thanh âm quen thuộc nơi làng quê mỗi độ hè về đánh thức các giác quan của người chiến sĩ trong cảnh ngục tù. Cùng với tiếng chim tu hú rộn ràng là tiếng ve râm ran, tiếng sáo diều ngân nga tấu nên bản giao hưởng tươi vui. Những âm thanh ấy đã mở ra một bức tranh mùa hè thật rực rỡ với hai gam màu chủ đạo: Màu vàng óng của lúa chín, vàng ngọt của trái cây vào độ chín, vàng tươi của nắng hè, của sân bắp cùng với đó là màu xanh um của vườn cây sum suê, xanh dương của bầu trời trong trẻo… Hai gam màu ấy đã phủ lên làng quê, trù phú, đầm ấm. Bức tranh được hiện lên trên một không gian như vô tận, rộng rãi và khoáng đạt, bao la và mênh mông. Không chỉ vậy, người đọc còn cảm nhận được hương vị ngọt ngào của trái cây đang vào mùa thu hoạch. Bằng cách sử dụng biện pháp tu từ liệt kê cùng nhịp thơ lục bát uyển chuyển, nhẹ nhàng, mỗi lần phép liệt kê xuất hiện là một nét vẽ khiến bức tranh mùa hè trở nên sống động, có hồn hơn. Có thể nói, qua khổ thơ, độc giả có thể thấy tác giả đã mở lòng mình, cảm nhận vẻ đẹp của mùa hè bằng nhiều giác quan và đặc biệt với bằng cả niềm yêu thiên nhiên thiết tha và tâm hồn nhạy cảm, tinh tế để vẽ nên một bức tranh rộn ràng, tràn trề nhựa sống.

Tố Hữu nhà thơ lớn và có ảnh hưởng sâu rộng trong nền văn học nước nhà, ông có nhiều tác phẩm rất nổi tiếng và có thể kể đến Khi con tu hú một trong những tác phẩm được chính tác giả viết khi ở trong ngục tù. Đây là những năm tháng đau thương, ngột ngạt nhưng vẫn lạc quan và khát khao sự tự do.

Bài thơ Khi con tu hú của nhà thơ Tố Hữu có 10 câu và trong 6 câu thơ đầu chính là bức tranh thiên nhiên đẹp của mùa hè sắp đến.

“Khi con tu hú gọi bầy”

Tiếng tu hú theo quan niệm của dân gian chính là khởi đầu của mùa hè, mùa của những ánh nắng rực rỡ và ấm áp. Tiếng tu hú quen thuộc vang lên đâu đó đã gợi lên mạch cảm xúc trong chính tâm hồn của nhà thơ những cảm xúc khá tả, những kỉ niệm ùa về.

“Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần

Vườn râm dậy tiếng ve ngân

Bắp rây vàng hat đầy sân nắng đào

Trời xanh càng rộng càng cao

Đôi con diều sáo lộn nhào từng không”…

Trọng tâm trí tác giả mùa hè rất sinh động và đẹp, màu vàng của lúa đang chín của những quả ngọt, âm thanh rộn ràng của những tiếng ve ngân lên như chào đón mùa hè, tiếng sáo diều…Tất cả đều hiện lên thật đẹp,sinh động gợi lên bao nhiêu rạo rực cho người thanh niên.Tác giả phải là một người yêu thiên nhiên, cảm nhận tinh tế mới có thể viết lên những vần thơ đầy sức gợi hình, gợi cảm như vậy.

Trong 6 câu thơ đầu tác giả đã kể lại những hình ảnh thân thuộc của mùa hè bằng phương pháp tả cảnh, vô cùng sinh động với nhiều từ ngữ có sức gợi hình cao. Tất cả đều thể hiện được vẻ đẹp của mùa hè mùa của tuổi trẻ và khát vọng sự tự do.

Những hình ảnh mùa hè được tác giả về nên cùng với hiện thực đang bị giam cầm ngục tối đã nói lên sự khát khao mãnh liệt mong muốn tự do, khát vọng của tuổi trẻ, đây cũng là nét đẹp trong tâm hồn của chính nhà thơ.