Trong bài ca dao trên tác giả đã sử dụng các hình ảnh ẩn dụ, thông qua thân phận của những con vật nhỏ bé trong cuộc sống để nói đến nỗi vất vả, cực nhọc của những người nông dân. Bốn cặp câu thơ 6-8 nói đến bốn thân phận của những loài vật nhỏ bé và đều bắt đầu bằng những từ “thương thay”. Thể hiện nỗi niềm thương cảm, xót xa và cũng là sự đồng cảm với những vất vả của mỗi số phận được nhắc đến: Đó là thân phận con tằm, suốt đời chỉ ăn lá dâu và rồi phải nằm nhả tơ để cốn hiến cho đời. Tằm rút ruột mình để cho con người những sợi tơ đẹp, óng ánh. Lúc nó nhả ra tơ cũng là lúc nó kết thúc cuộc đời của mình, và khi ấy, thân xác chúng bị gạt bỏ, rẻ rúm. Những người nông dân bé nhỏ xã hội cũng như vậy, cả đời khom lưng quỳ gối, để làm việc. Hình ảnh con tằm như đại diện cho bao nhiêu người đau khổ, sống trong nỗi nhọc nhằn bị bòn gan rút ruột của nhân dân ta thời trước.
Hình ảnh thứ hai được nhắc đến là lũ kiến. Chúng là những sinh vật bé nhỏ nhất, ăn chẳng bao nhiêu nhưng cả đời chăm chỉ đi tìm mồi. Lặng lẽ đi tha mồi về nuôi kiến chúa _ con vật đứng đầu trong tổ, chỉ nằm một chờ cho kiến thợ mang những miếng mồi ngon nhất về để ăn. Đàn kiến thầm lặng nối đuôi nhau thành hàng dài đi kiếm mồi ở khắp mọi nơi mà chẳng oán thán một lời. Hình ảnh ẩn dụ đó khiến ta liên tưởng đến những người, cả đời làm việc, làm nhiều mà chẳng đc hưởng , phải cung phụng những kẻ chuyên quyền ngồi trên chỉ tay sai bảo.
Đó là hình ảnh con hạc gầy gò, cả đời bay mãi tìm nơi để đậu mà chẳng biết về đâu dù đôi cánh đã rã rời. Cánh chim ấy cứ bay đi mãi, nhẫn nại, cam chịu và rồi là tiếng than trong vô vọng. Kiếp người cũng vậy, thân phận nghèo, làm lụng suốt đời mà chẳng biết tương lại sẽ ra sao. Sự xót xa cho những thân phận đáng thương giữa dòng đời nổi trôi, vô định.
Hình ảnh cuối cùng được nhắc đến là tiếng cuốc kêu giữa trời, tiếng kêu ấy dẫu có nhỏ máu mà chết cũng chẳng ai thấu hiểu đc. Thân phận của những kẻ thấp cổ bé họng, những người lao động nghèo khổ tuột cùng của xã hội, tiếng kêu ấy có oán thán đến đâu cũng chẳng một ai quan tâm, cảm thông.
=>Bằng biện pháp nghệ thuật ẩn dụ sâu sắc và từ “Thương thay” được đặt ở đầu của các câu, đã nhấn mạnh nỗi vất vả,thân phận thấp hèn của người dân lao động ngày xưa. Qua đó, ta thêm cảm thông với những ngày tháng đất nước còn chìm trong đêm trường áp lực, bóc lột của lũ quan tham, địa chủ còn tồn tại.
# học tốt
# Trung thu vui vẻ
# xin ctrlhn ak