Trong quá trình Pháp xâm lược Việt Nam (1858-1884), nhà Nguyễn đã có rất nhiều cơ hội để có thể đánh Pháp giành độc lập, nhưng nhà Nguyễn đã bỏ lỡ:
- Ngày 1/9/1858, Pháp tấn công Đà Nẵng, nhân dân đã phối hợp với quân triều đình chống trả quyết liệt, làm thất bại âm mưu đánh nhanh thắng nhanh của Pháp. Nhưng lúc này triều đình lại không phát huy sức mạnh của dân tộc để đánh bạo Pháp hoàn toàn ngay từ đầu xâm lược mà để Pháp chiếm được Bán đảo Sơn Trà.
Tháng 7/1860, phần lớn quân Pháp bị điều động sang các chiến trường châu Âu và Trung Quốc. Số quân còn lại ở Gia Định chưa đến 1000 tên, phải dàn mỏng trên một trận tuyến dài hơm 10 km. Nhưng quân ta vẫn đóng ở Đại đồn Chí Hòa mới được xây dựng trong thế “thủ hiểm”!
