Ca dao, dân ca là những khái niệm tương đương chỉ các thể loại trữ tình
dân gian, kết hợp giữa lời và nhạc, diễn tả đời sống nội tâm của con người. Hiện
nay người ta có phân biệt hai khái niệm dân ca và ca dao. Dân ca là những sáng
tác kết hợp lời và nhạc, tức là những câu hát dân gian trong diễn xướng. Ca dao
là lời thơ của dân ca. Ca dao còn bao gồm cả những bài thơ dân gian mang
phong cách nghệ thuật chung với lời thơ của dân ca. Khái niệm ca dao còn được
dùng để chỉ một thể thơ của dân gian- thể ca dao.
Theo Chu Xuân Diên trong giáo trình “ Văn học dân gian” viết:
“ Giữa ca dao và dân ca không có sự phân biệt rõ rệt. Sự phân biệt này chỉ là ơ
chỗ khi nói đến ca dao người ta thường nghĩ đến những lời thơ dân gian, còn khi
nói đến dân ca người ta nghĩ đến cả những làn điệu, những thể thức hát nhất
định nữa...”
Thực thể mà ta gọi là ca dao không chỉ tồn tại trong đời sống tinh thần
người Trung Quốc, người Việt Nam mà có ơ tất cả các đan tộc trên thế giới. Nó
không phải chỉ mới tồn tại mà theo các nhà nghiên cứu thơ ca dân gian thế giới
thì nó bắt đầu từ thời nguyên thủy. Trong thuyết “ Sự hỗn hợp giữa sáng tác tập
thể và cá nhân”- R. A. Vvitham có viết: “Dân ca bắt đầu sinh ra từ người dân
bình thường, đó là đặc trưng của đời sống tinh thần nguyên thủy. Khi đó ơ trong
nhà hoặc các cuộc tụ hội, họ hát lên những bài ca kể chuyện. Thi nhân thời đó
không biết viết, dân chúng thời đó không biết đọc. Một người nào đó đọc lên
hoặc hát lên, ngâm lên cho họ nghe. Xã hội thời đó là xã hội đồng chất, tình cảm
và hứng thú của mọi người giống nhau. Xã hội cử lễ ăn mừng, uống rượu, nhảy
múa là lúc mọi người vui chơi ca hát. ”
Bước phát triển thứ hai lại khéo ơ người sửa chữa thêm. Các loại ca hát và
vui chơi ấy đều được coi là của chung dân chúng, một loại tác giả không có
dụng tâm làm tác giả. Về sau, dân chúng dần dần coi trọng người hát một mình
(hát lẻ), do đó mà có những ca công có tài đáng khen đã lấy việc ca hát làm nghề
nghiệp. Những người này không chỉ lấy tài liệu truyền thống mà có thể từ mình
cảm hứng làm thành bài hát. Bước phát triển này làm cho chúng ta có nhiều bài
hát tự sự và trữ tình hoàn thành.

mk cũng đi nè, đi thi làm thế có bị j ko

Ca dao cất lên tiếng nói yêu thương, đồng cảm, trân trọng con người: những câu hát than thân:

Thương thay thân phận con tằm,

Kiếm ăn được mấy phải nằm nhả tơ.

Thương thay lũ kiến li ti,

Kiếm ăn được mấy phải đi kiếm mồi.

Thương thay hạt lánh đường mây,

Chim bay mỏi cánh biết ngày nào thôi.

Thương thay con cuốc giữa trời,

Dầu kêu ra máu có người nào nghe.

Ca dao còn cất tiếng nói đấu tranh để xả hội vươn tới một cuộc sống tốt đẹp hơn: những câu hát chêm biến(đấu tranh với các thói hư, tật xấu trong xã hội):

Con cò chết rũ trên cây,

Cò con mở lịch xem ngày làm ma.

Cà cuống uống rượu la đà,

Chim ri ríu rít bò ra lấy phần,

Chào mào thì đánh trống quân

Chim chích cởi trần, vác mỏ đi rao.

CHÚC BẠN HỌC TỐT!!!