Con trâu là loài động vật gắn bó với nhân dân chúng ta từ bao đời nay. Trâu Việt Nam là trâu rừng thuần hóa, thuộc nhóm trâu đầm lầy và sống ở miền khí hậu nhiệt đới. Lông màu xám, xám đen, thân hình vạm vỡ, thấp ngắn, bụng to, móng dốc, bầu vú nhỏ, sừng hình lưỡi liềm. Trâu ngày trước dùng để kéo xe, chở hàng. Con trâu cũng luôn gắn liền với công việc đông áng, trước đây con trâu là nguồn sức kéo chính giúp người dân cày bừa ruộng lúa.Trâu cũng là một trong những nguồn cung cấp thực phẩm cho con người. Da trâu làm mặt trống, làm giày. Sừng trâu làm đồ mỹ nghệ như lược, tù...Con trâu trở thành con vật gắn liền với tuổi tác của con người. Người mang tuổi trâu thường là những người chăm chỉ cần cù, thậm chí vất vả. Trong đời sống văn hóa tinh thần, trâu còn là con vật thiêng dùng để tế lễ thần linh trong ngày lễ hội cơm mới, lễ hội xuống đồng.Trâu còn gắn liền với những lễ hội đình đám như lễ hội chọi trâu ở Đồ Sơn - Hải Phòng.Hình ảnh con trâu còn in đậm trong kí ức của những đứa trẻ vùng quê.Trong những năm gần đây, chú trâu đã vượt ra khỏi lũy tre làng, tham gia vào các hoạt động văn hóa thể thao. Với hình ảnh “trâu vàng” trong SEA Games 22. Trâu không còn là giống vật nuôi quen thuộc của người nông dân Việt Nam mà đã trở thành hình ảnh thú vị đối với bạn bè quốc tế.  Hình ảnh con trâu cần cù, chung thủy mãi mãi in sâu trong trái tim mỗi người dân Việt Nam.

Từ bao đời nay, nhân dân ta vẫn thường có câu "Con trâu là đầu cơ nghiệp". Những con trâu không chỉ là con vật được nuôi để phục vụ cấy cày mà nó chính là người bạn của người nông dân, là người đồng hành không thể thiếu trong việc làm ăn sinh sống của người nông dân. Đồng thời, những con trâu chính là hình ảnh biểu tượng của làng quê VN bình dị, dân dã. Trâu đồng hành cùng con người cả lúc vui, cũng như cả lúc buồn, trong từng mùa vụ,lúc nắng lúc mưa. Vào mùa làm việc, trâu cùng con người hoạt động hết công suất chẳng lúc nào ngơi nghỉ. Từ xa xưa, người VN đã biết thuần hóa trâu rừng thành trâu nhà để phục vụ cho việc đồng áng, cấy cày. Tổ tiên của trâu VN có nguồn gốc từ nhóm trâu đầm lầy. Trâu VN thuộc lớp thú. Lông trâu thường có màu tro xám hoặc xám đen. Thân hình vạm vỡ, thấp, ngắn, vạm vỡ. Đuôi dài thường xuyên phe phẩy và có móng cứng cáp bảo vệ. Trâu mỗi năm chỉ đẻ từ một đến hai lứa, mỗi lứa khoảng 1 đến 2 con. Đầu tiên, con trâu có vai trò vô cùng quan trọng trong công việc đồng áng và đời sống vật chất của người nông dân. Vào mùa làm việc, trâu cùng con người hoạt động hết công suất chẳng lúc nào ngơi nghỉ. Vào lúc nghỉ ngơi, trâu nằm nghỉ ngơi vô cùng thư thái. Trên những cánh đồng rộng trải dài, những chú trâu đen nhánh cùng con người làm việc chăm chỉ, hăng say. Cuộc sống của làng quê và công việc của người nông dân sẽ chẳng thể nào thiếu đi được những chú trâu ấy. Chẳng những thế, những chú trâu còn cho con người thịt để ăn, sừng và da để làm các đồ thủ công mỹ nghệ hoặc làm trống,...Vai trò thứ hai của những chú trâu đó là chúng có ý nghĩa quan trọng về mặt đời sống tinh thần của người Việt. Đối với trẻ em VN, tuổi thơ được định nghĩa bằng những buổi chăn trâu cắt cỏ, thổi sáo, đọc sách, vui chơi trên lưng trâu. Đó thực sự là một tuổi thơ bình yên vô cùng. Những dòng thơ viết về trâu và tuổi thơ như “Thuở còn thơ ngày hai buổi đến trường/Yêu quê hương qua từng trang sách nhỏ/“Ai bảo chăn trâu là khổ?/Tôi mơ màng nghe chim hót trên cao”. Còn trong đời sống tinh thần VN, con trâu có ý nghĩa to lớn đối với nhân dân. Nó chính là linh vật biểu tượng cho sức mạnh, cho lòng đoàn kết và ý chí của dân tộc. Cũng vì lí do này mà trâu trở thành linh vật biểu tượng của SEAGAME 22 được tổ chức tại VN. Những lễ hội về trâu có thể kể đến như: Hội chọi trâu ở Đồ Sơn (Hải Phòng), Lễ hội đâm trâu ở Tây Nguyên. Tóm lại, những chú trâu có vai trò vô cùng quan trọng trong cả đời sống vật chất lẫn tinh thần của người dân VN. Trâu mãi mãi là người bạn, là người đồng hành cùng nhân dân VN trong công việc cũng như trong cuộc sống