a, Đặc điểm vị trí địa lý, hình dạng lãnh thổ địa hình Châu Á
Vị trí
- Là một bộ phận của lục địa Á – Âu
- Tiếp giáp:
+ 3 đại dương lớn: Bắc Băng Dương, Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương
+ 2 châu lục: Châu Âu, Châu Phi,
- Châu Á nằm trong khoảng vĩ độ: 770 44’ B – 1016’B ( gần cực - gần xích đạo)
Kích thước hình dạng
- Có dạng hình khối điển hình
- Diện tích phần đất liền: 41,5 triệu km2 , tính cả các đảo là 44,4 tr km2 → là châu lục rộng lớn nhất thế giới.
Địa hình
- Đa dạng: Nhiều núi, sơn nguyên cao đồ sộ và nhiều đồng bằng rộng lớn bậc nhất thế giới.
- Hướng núi: 2 hướng chính
+ Đông - Tây, hoặc gần Đông - Tây
+ Bắc - Nam hoặc gần Bắc - Nam
- Địa hình bị chia cắt phức tạp
- Có nhiều núi lửa (phía đông – vành đai lửa Thái Bình Dương)
- Phân bố:
+ Núi, sơn nguyên tập trung ở trung tâm châu lục
+ Đồng bằng ở dọc thung lũng sông lớn, ven biển
b, Đặc điểm của kiếu khí hậu gió mùa và kiểu khí hậu lục địa ở Châu Á
Khí hậu gió mùa
- Kiểu khí hậu:
+ Khí hậu gió mùa nhiệt đới
+ Khí hậu gió mùa cận nhiệt
+ Khí hậu gió mùa ôn đới
- Phân bố: Nam Á, Đông Nam Á, Đông Á
- Có 2 mùa rõ rệt:
* Mùa đông:
+ Gió từ nội địa thổi ra
+ Không khí khô, lạnh
+ Mưa không đáng kể
* Mùa hạ:
+ Hướng gió thổi: đại dương vào lục địa
+ Thời tiết nóng ẩm
+ Mưa nhiều
Khí hậu lục địa
- Kiểu khí hậu:
+ Khí hậu cận nhiệt lục địa
+ Khí hậu ôn đới lục địa
+ Nhiệt đới khô
- Phân bố: Tây Nam Á, Trung Á (nội địa)
- Chia làm 2 mùa:
+ Mùa đông: khô, lạnh
+ Mùa hạ: khô, nóng
- Lượng mưa có sự thay đổi từ 200 – 500 mm
- Độ bốc hơi rất lớn
- Độ ẩm không khí thấp
- Biên độ nhiệt ngày đêm và biên độ nhiệt năm rất lớn