Đầu thế kỷ XX, Nga vẫn là một nước quân chủ chuyên chế đứng đầu là Nga hoàng Nicôlai II.
Đây là chế độ chính trị lạc hậu nhất châu Âu lúc bấy giờ. Không những thế, Nga hoàng còn đẩy nước Nga vào cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất (1914-1918), gây nên những hậu quả nghiêm trọng về kinh tế, xã hội cho đất nước.
Về kinh tế, Nga vốn chỉ là nước tư bản chủ nghĩa phát triển trung bình, chủ nghĩa tư bản Nga phát triển muộn hơn các nước khác, ngày càng lạc hậu và lệ thuộc vào phương Tây, lại bị chiến tranh tàn phá làm cho nền kinh tế suy sụp. Sau 3 năm theo đuổi chiến tranh thế giới, đầu 1917, nền kinh tế Nga hoàn toàn kiệt quệ, sản xuất công nghiệp và nông nghiệp đình đốn, nạn đói diễn ra ngày càng trầm trọng .
Về xã hội, đời sống của nông dân, công nhân, nhân dân lao động và các dân tộc trong nước Nga vô cùng cực khổ. Từ đó, phong trào phản đối chiến tranh, đòi lật đổ Nga hoàng diễn ra khắp nơi. Mâu thuẫn giữa các tầng lớp nhân dân với triều đình Nga hoàng càng trở nên gay gắt.
