Ở khổ thơ đầu, tiếng gà trưa gọi về những kỷ niệm tuổi thơ của người chiến sĩ, những kỷ niệm vừa xa cách cả về thời gian không gian nhưng lại trở nên gần gũi thiết tha. Người chiến sĩ nghe thấy âm thanh của tiếng gà trưa trong hoàn cảnh vô cùng giản dị "Trên đường hành quân xa Dừng chân bên bến nhỏ". Những người lính thường phải thực hiện những cuộc hành quân đường dài đầy gian khổ vất vả trong điều kiện chiến tranh vô cùng khốc liệt. Vì thế giây phút được dừng chân nghỉ ngơi bên một xóm nhỏ đối với người lính vô cùng hiếm hoi và quý báu. Đó chính là lúc anh có giây phút thư giãn để hồi tưởng suy ngẫm về cuộc sống, được tiếp thêm sức mạnh trên đường chiến đấu. Chính trong luc ấy người chiến sĩ đã nghe thành tiếng gà trưa “ Tiếng gà ai nhảy ổ Cụccục tác cục ta”. Câu thơ ghi lại một cách rất chính xác, chân thực tự nhiên về một âm thanh gần gũi quen thuộc. Trong muôn vàn âm thanh của cuộc sống khác nhau, người chiến sĩ lại chú ý đến âm thanh của tiếng gà trưa bởi tiếng gà là âm thanh quen thuộc của làng quê ta bao đời nay, buổi trưa vắng vẻ càng làm âm thanh ấy thêm vang vọng.Tiếng gà thân thuộc ấy đã gọi về biết bao kỉ niệm trong tâm hồn người chiến sĩ qua điệp từ "nghe". Ở đây đó còn là nghệ thuật ẩn dụ chuyển đổi cảm giác làm nổi bật ý, nhấn mạnh những cảm xúc khác nhau của người chiến sĩ được gợi ra từ âm thanh tiếng gà trưa làm cho người đọc hiểu được nhiều cung bậc tình cảm khác nhau của người chiến sĩ. Đó là tâm trạng xúc động khi bất chợt bắt gặp tiếng gà thân quen. Âm thanh ấy như làm dịu đi cái khắc nghiệt của chiến trường cái mệt mỏi của cơ thể và đánh thức kỷ niệm tuổi thơ- những năm tháng người chiến sỹ được sống bên bà.
