Câu 1
a)
-từ ghép: chuồn nước, tung cánh, vọt lêm, cái bóng, nhỏ xíu, lướt nhanh, mặt hồ, mặt hồ, trải rộng, lặng sóng.
-Từ láy : mênh mông
b)
-DT: chú chuồnchuồn nước, cái bóng, mặt hồ.
-ĐT: tung cánh bay, lướt nhanh, trải rộng.
-TT: nhỏ xíu, mênh mông, lặng sóng.
Câu 2
a. Tay
-Nghĩa gốc: Tay của mẹ tôi chai sạm vì phải làm việc vất vả ngày đêm để nuôi tôi khôn lớn.
-Nghĩa chuyển: Tay kia hôm nay vắng học.
b.Xuân
-Nghĩa gốc: Xuân đến, mang đến sự ấm áp xóa tan cái lạnh giá của màu đông.
-Nghĩa chuyển: Mỗi công dân cần có trách nhiện xây dựng đất nước càng ngày càng xuân.
Câu 3
a) Chủ ngữ: những mầm măng
Vị ngữ : tua tua
Trạng ngữ: dưới gốc tre
—> câu đơn
b)Trạng ngữ: dọc theo bờ Vịnh Hạ Long...cảng Mới
Chủ ngữ: những đoàn thuyền đánh cá, những cánh buồm
Vị ngữ: rẽ màn sương...cập bến; ướt át...trong mưa
Câu 4
a. - Khổ thơ miêu tả sự trỗi dậy, vươn lên của mầm non. Quá trình sống đầu tiên...
b. - Biện pháp nghệ thuật là nhân hóa.
- Tác dụng:
+ Dùng những động từ, cụm động từ như nghe, bật, đứng dậy, khoác áo là những hành động của người để tả, kể về mầm non
+ Thể hiện sự trỗi dậy, vươn lên, bừng nở của chồi non.
+ Mầm non cũng có tâm hồn như con người, mọc lên, vươn ra một cách hào hứng, phấn khởi và đầy hãnh diện để chào đón cuộc đời mới.
c. - Từ “mầm non” trong dòng thơ đầu tiên được dùng với nghĩa gốc.
- Đặt câu với nghĩa chuyển:
VD: + Thiếu niên, nhi đồng là mầm non của đất nước.
+ Em Lan đang học ở trường mầm non.