1, Khổ đầu:
a) Nội dung:
Tín hiệu đầu tiên ,khúc giao mùa được cảm nhận tinh tế trong không gian gần,hẹp
b) Thân đoạn
-Cảm giác bất chợt ùa về trong tâm trí nhà thơ "Bỗng nhận ra hương ổi"
-> Từ 'Bỗng' : thu đến bất ngờ, đột ngột , không hẹn trước
- Tín hiệu đầu tiên để nhà thơ nhận ra mùa thu thật độc đáo; không phải từ bầu trời xanh, từ hương cốm, mà là từ hương ổi- hương thơm dân dã,quen thuộc của làng quê Bắc bộ
- Từ hương ổi nhà thơ nhận ra gió se (loại gió nhẹ,khô, lành lạnh)
- Hương ổi "phả vào trong gió se"
-> động từ mạnh'phả' cảm nhận hương ổi nồng nàn,sánh lại , được gió đưa đi đánh thức không gian làng quê yên bình
- Tín hiệu sang thu còn là "Sương chùng...ngõ"
+ 'Sương' nhân hóa bằng từ láy 'chùng chình'
-> Làn sương với tâm trạng lưu luyến,bịn rịn chưa nỡ chia tay mùa hạ
-> Làn sương bồng bềnh, lãng đãng, dăng mắc nơi đầu thôn ngõ xóm
-> Phản ánh tâm trạng con người: nuối tiếc mùa hạ, một thời nhiệt huyết của tuổi trẻ và bâng khuâng khi bước sang thu , vào thời trung niên của cuộc đời
+ Tác giả huy động mọi giác quan để cảm nhận nhưng vẫn mơ hồ tự hỏi "Hình như..."
-> Tình thái từ 'Hình như' tâm trạng hoài nghi,bối rỗi , cái bâng khuâng,xao xuyến của hồn thơ hết mực tinh tế.
2 Khổ hai:
a) Nd : Cảm xúc nhà thơ rõ rệt hơn để bức tranh sang thu hiện ra với nhiều tầng vật
b) Thân đoạn:
- Ở khổ 2, bức tranh được miêu tả với tầm nhìn cao, rộng, xa hơn đó là "Sông được..vội vã"
+ Dòng sông sang thu không còn cuồn cuộn, gấp gáp như ngày hè mưa lũ mà dềnh dàng ,thong thả trôi như đang ngẫm ngợi, suy tư
-> Từ láy 'dềnh dàng' cùng phép nhân hóa : gợi đặc điểm sông ngòi phía Bắc và dòng sông như có hồn của tạo vật sang thu
+ Cánh chim dần vội vã tìm nơi tổ ấm
-> Phép đối và nhân hóa khiến câu thơ sinh động , khiến vạn vật trở nên vô cùng có hồn
- Hai câu cuối là bức tranh tuyệt đẹp "Có đám mây.."
+ Thu đang ở nơi cửa ngõ của mùa nên mới 'vắt nửa mình'
-> Động từ 'vắt' : câu thơ duyên dáng, đám mây như dải lùa mềm nối đôi bờ thời gian
-> Hình ảnh sáng tạo gợi liên tưởng phong phú: Đám mây(vật hữu hình) diễn tả sự vận động của thời gian(cái vô hình)
=> Hạ nhạt dần, thu đậm nét, cảnh vật và lòng người còn lưu luyến mùa hạ
3 Khổ cuối
a) Nd : Cảm nhân tinh tế về bức tranh sang thu và những triết lí sâu sắc của nhà thơ
b) TĐ
- "vẫn còn..mưa"
+'Vẫn còn' phó từ đặt đầu câu , kết hợp phép đảo ngữ : cảm nhận sự hiện hữu của hạ vẫn còn dù thu tới
+ 'Nắng' vẫn nồng dù bớt gay gắt, oi ả
+ 'Mưa' xuất hiện nhưng đã vơi dần, không còn ào ạt
-> các từ ngữ chỉ sự cân đo đong đếm kết hợp từ chỉ hiện tượng : nét chuyển biến của thu đã hiện hữu , đạm nét và chính là sự quan sát tinh tế của nhà thơ
- Hai câu cuối không chỉ là bức tranh lúc giao mùa mà còn là bức tranh chất chứa tâm trạng
+ Hình ảnh 'sấm' và 'hàng cây đứng tuổi' là hình ảnh thực . Sang thu, tiếng sấm thưa đi và ít dần, không còn đủ sức lay động hàng cây đã bao mùa thay lá
-> Cây đã quen với tiếng sấm rền vang mùa hạ
+ Hình ảnh ẩn dụ :Chỉ cuộc đời và con người : "Sấm" là những bất thường vang động của ngoại cảnh , khó khăn , sóng gió của cuộc đời. "Hàng cây đứng tuổi" là con người đã từng trải qua bao nhiêu thử thách, vất vả
->Người từng trải sẽ vững vàng hơn , ít chịu gục ngã trước khó khăn cuộc sống
=> Câu thơ chất chữ suy ngẫm của người lính từng gắn bó máu thịt với làng quê, đất Việt. : Đất nước trải qua những thăng trầm thinh suy, qua mưa bom bão đạn , gian lao thử thách thì đất nước ấy càng vững vàng , phát triển
Dàn ý có phần nội dung để bạn tùy ý đặt câu chủ đề trong các dạng đoạn, không phải bắt buộc ở đầu
Bản thân mình làm là phân tích từng câu .Có gì cứ hỏi nhé
__Học tốt :>
