Trình bày nguyên nhân, tính chất của chiến tranh thê giới thứ hai (1939-1945).

*Nguyên nhân sâu xa:

- Chênh lệch trình độ phát triển giữa các nước tư bản→những mâu thuẫn về thuộc địa, thị trường.

- Việc tổ chức và phân chia thế giới theo hệ thống Vécxai - Oa-sinh-tơn không còn phù hợp nữa→một cuộc chiến tranh mới để phân chia lại thế giới.

*Nguyên nhân trực tiếp:

- Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929-1933 đã làm cho những mâu thuẫn trở nên sâu sắc→sự ra đời và lên cầm quyền của chủ nghĩa phát xít ở một số nước với ý đồ gây chiến tranh để phân chia lại thế giới.

- Thủ phạm gây chiến là: phát xít Đức, Nhật Bản, Italia. Nhưng các cường quốc phương Tây lại dung túng, nhượng bộ, tạo điều kiện cho phát xít gây ra cuộc Chiến tranh thế giới thứ hai.
*Tính chất của chiến tranh:

+ Từ năm 1939-1941 (trước khi Liên Xô tham chiến): là cuộc chiến tranh đế quốc xâm lược phi nghĩa.

+ Từ năm 1941-1945 (sau khi Liên Xô tham chiến): là cuộc chiến tranh chính nghĩa chống chủ nghĩa phát xít, bảo vệ hòa bình thế giới.

Vì sao Mỹ ném 2 quả bom nguyên tử xuống hai thành phố của Nhật Bản 1945?

- Vì sau khi Hồng quân Liên Xô sắp đánh bại phát xít Đức thì phía Mỹ muốn định hình rõ hơn vai trò quan trọng của mình trong việc kết thúc Thế chiến 2. Nhưng vào cuối cuộc chiến đẫm máu đó, người Mỹ không muốn hy sinh mạng sống những người lính của mình→việc tấn công bằng vũ khí nguyên tử chống lại Nhật Bản đã được quyết định.

- Việc quân đội Mỹ chọn Hiroshima và Nagasaki là mục tiêu ném bom hạt nhân với lý do cả hai đều là những khu đô thị đông dân và có giá trị quan trọng về mặt quân sự.Bằng cách này, Mỹ sẽ đạt được hai mục tiêu:

+ Đầu tiên, sau đòn tấn công hạt nhân, Nhật Bản sẽ không chậm trễ đầu hàng.

+ Thứ hai, tấn công hạt nhân sẽ là một cuộc trình diễn cho toàn thế giới biết về vũ khí mạnh nhất trong tay người Mỹ mà vẫn chưa nước nào có được.

(P/S: kế hoạch tấn công hạt nhân của Mỹ đã thành công khi buộc Nhật Bản phải đầu hàng quân đồng minh không điều kiện, hạn chế thương vong và góp phần chấm dứt Thế chiến 2)

Việt Nam đã tận dụng cơ hội Nhật Bản đầu hàng Đồng Minh để giành độc lập như thế nào?

- 23 giờ đêm ngày 13/8/1945, bản "Quân lệnh số 1" hoàn thành và được phát đi ngay, hạ lệnh Tổng khởi nghĩa trên toàn quốc.

+ Tiến hành Tổng khởi nghĩa ngay lúc đó là vì đồng chí Hồ Chí Minh và Trung ương Đảng đã nhận định và nắm bắt được tình hình có sự chuyển biến nhanh chóng: Phát xít Nhật đã chết gục theo phát xít Đức; quân đội Nhật đã và đang tan rã, bị tước vũ khí trên khắp các chiến trường; quân Đồng minh sắp kéo vào Đông Dương.

+ Chính phủ cách mạng lâm thời yêu cầu vua Bảo Đại thoái vị và tiếp nhận sự thoái vị của nhà vua (ngày 30/8/1945 tại Huế). Việc vua Bảo Đại thoái vị đánh dấu sự sụp đổ của chính quyền phong kiến. 

+ Ngày 2/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản "Tuyên ngôn Độc lập" tuyên bố với toàn thể nhân dân Việt Nam và với thế giới: Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, độc lập và tự do đã ra đời.(Nếu chậm trễ không tuyên bố độc lập, chủ quyền trước khi quân Đồng minh tiến vào thì dù có cướp được chính quyền cũng phải bàn giao lại cho quân Đồng minh tiếp quản)

⇒ Cách mạng Tháng Tám thành công và sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã cổ vũ mạnh mẽ cho phong trào đấu tranh giành độc lập, tự do của các nước thuộc địa.

*Nguyên nhân, tính chất của chiến tranh thê giới thứ hai (1939-1945):

- Nguyên nhân sâu xa: 

+ Do sự phát triển không đồng đều về kinh tế-chính trị giữa các nước đế quốc đã làm so sánh lực lượng giữa các nước đế quốc thay đổi. Mâu thuẫn mới về qyuền lợi, thị trường, thuộc địa giữa các nước đế quốc tiếp tục nảy sinh sau chiến tranh thế giới thứ nhất dẫn đến bùng nổ mâu thuẫn giữa các nước đế quốc nhằm phân chia lại thế giới.

+ Sau khủng hoảng kinh tế thế giới (1929-1933) đã làm cho những mâu thuẫn thêm sâu sắc. Sự cầm quyền của chủ nghĩa phát xít ở Đức, Italia, Nhật Bản với ý đồ gây chiến tranh chia lại thế giới.

+ Giữa các nước đế quốc hình thành 2 khối Anh, Pháp, Mĩ mâu thuẫn gay gắt với khối phát xít Đức, Italia, Nhật Bản.

- Nguyên nhân trực tiếp:

+ 1/9/1939: Đức tấn công Ba Lan

                   Anh, Pháp tuyên chiến với Đức

→ Chiến tranh thế giới thứ 2 bùng nổ.

- Tính chất: Trước khi Liên Xô tham chiến (1939-22/6/1941) là cuộc chiến tranh đế quốc xâm lược và phi nghĩa. Sau khi Liên Xô tham chiến (22/6/1941-1945) đây là cuộc chiến tranh chính nghĩa bảo vệ Tổ Quốc, chống phát xít đối với nhân dân.

* Mỹ ném 2 quả bom nguyên tử xuống hai thành phố của Nhật Bản 1945, vì:

- Đầu tháng 5/1945, điều không còn nghi ngờ đối với tất cả các nước đồng minh là Hồng quân Liên Xô sẽ đập tan Đệ tam Quốc xã. Vai trò chính trong việc tiêu diệt Đức Quốc xã chắc chắn thuộc về Liên Xô, còn người Mỹ thì sao? Muốn “dây máu ăn phần”, giới tinh hoa Mỹ suy nghĩ và cân nhắc nghiêm túc về cách cường quốc này góp công vào kết cục lịch sử Thế chiến II.
Với họ, chỉ còn việc đánh bại quân phiệt Nhật Bản. Nhưng vào cuối cuộc chiến đẫm máu nhất trong lịch sử nhân loại, người Mỹ không muốn hy sinh mạng sống những người lính của mình. Vì vậy, việc tấn công bằng vũ khí nguyên tử chống lại Nhật Bản đã được quyết định.

- Bằng cách này, Mỹ sẽ đạt được hai mục tiêu. Đầu tiên, sau đòn tấn công hạt nhân, Nhật Bản sẽ không chậm trễ đầu hàng. Thứ hai, tấn công hạt nhân sẽ là một cuộc trình diễn cho toàn thế giới biết về vũ khí mạnh nhất trong tay người Mỹ mà vẫn chưa nước nào có được.

- Sau khi được Tổng thống Truman bật đèn xanh, trước giới chức quân sự chóp bu Mỹ, một câu hỏi đã được đặt ra - sẽ đánh bom thành phố nào? Năm mục tiêu được đề xuất gồm Hiroshima, Kyoto, Yokohama, Niigata và Kokura. Các mục tiêu ưu tiên được cho là các thành phố Kyoto và Hiroshima. Kyoto là một trung tâm công nghiệp quân sự lớn, còn Hiroshima là hải cảng lớn nhất - nơi tập trung một số lượng lớn tàu chiến Nhật.

- Tiếp theo, Yokohama - một thành phố với một danh sách ấn tượng các nhà máy quân sự. Hai thành phố cuối danh sách Kokura và Niigata - là các thành phố có kho vũ khí lớn nhất. Nagasaki không nằm trong danh sách các thành phố phải “thanh lý”.

- Nhưng đột nhiên, Đấng Tối cao đã can thiệp vào số phận của Kyoto. Vấn đề là, Bộ trưởng Chiến tranh Mỹ Henry Stimson có cảm tình đặc biệt với thành phố này. Chính tại Kyoto, vợ chồng ông bộ trưởng này đã trải qua tuần trăng mật, và ông ta chấp nhận rủi ro và nguy hiểm cho chính mình, đã thay thế Kyoto trong danh sách bằng Nagasaki.

- Ngày 6/8/1945, một trong những chiếc B-29 “Great Artist” đã thả quả bom “Cậu bé” (Little Boy) xuống thành phố Hiroshima. Ba ngày sau, một máy bay ném bom B-29 khác của Mỹ được phái đi ném bom Kokura, và nếu không thể, thì hủy diệt Nagasaki.

- Hành vi tiếp theo của các phi công cũng bất thường. Khi đã đến được Kyoto một cách an toàn, các phi công đã báo cáo với cấp trên rằng, thành phố đầy khói, không thể thả bom, sau đó họ bay đến Nagasaki. Quả bom hạt nhân “Lão béo” (Fat Man) đã được ném xuống Nagasaki vào ngày 9/8, lúc 11h. Hiroshima và Nagasaki đều bị phá hủy hoàn toàn; cú sốc của việc sử dụng vũ khí mới mạnh đến nỗi, ngày 15/8, chính phủ Nhật Bản tuyên bố đầu hàng vô điều kiện.

*Việt Nam đã tận dụng những cơ hội Nhật Bản đầu hàng Đồng Minh để giành độc lập:

- Sau khi Nhật đảo chính Pháp (9-3-1945) → Nhật đã trở thành kẻ thù duy nhất của nhân dân Việt Nam.

- Ngày 15-8-1945, Kết thúc chiến tranh thế giới thứ 2, Nhật đầu hàng đồng minh không điều kiện + chính phủ Trần Trọng Kim (tay sai của Nhật rệu rã) → Kẻ thù duy nhất của cách mạng Việt Nam đã bị tiêu diệt, gục ngã ⇒ Đây là điều kiện khách quan thuận lợi, được coi là thời cơ “ngàn năm có một” cho Việt Nam tiến hành tổng khởi nghĩa giành độc lập cho dân tộc.

CHÚC BẠN HỌC TỐT./.