Đề bài: tìm luận điểm luận cứ ở đoạn văn trên:
Con người Việt Nam và ý thức về bản thân
Văn học Việt Nam đã ghi lại quá trình tìm kiếm, lựa chọn các giá trị để hình thành đạo lí làm người của dân tộc Việt Nam. Các học thuyết như Nho, Phật, Lão- Trang và tư tưởng dân gian có ảnh hưởng sâu sắc đến quá trình này.
Trong những hoàn cảnh lịch sử đặc biệt như đấu tranh chống ngoại xâm, cải tạo thiên nhiên khắc nghiệt, con người Việt Nam thường đề cao ý thức cộng đồng hơn ý thức cá nhân. Nhân vật trung tâm trong các sáng tác văn học ra đời từ hoàn cảnh lịch sử đặc biệt đó thường đề cao ý thức xã hội, trách nhiệm công dân,tinh thần hi sinh '' cái tôi '' cá nhân đến mức khắc kỉ, có thái độ xem thường mọi cám dỗ vật chất, sẵn sàng sẵn sàng hi sinh để bảo vệ đạo nghĩ và lí tưởng, coi cái chết nhẹ tựa lông hồng. Chủ nghĩa khắc kỉ, tư tưởng diệt dục là một nguyên nhân khiến cho đề tài tình yêu nam nữ trong sáng tác văn học ở một số giai đoạn vắng bóng hay hiếm thấy xuất hiện.
Trong những hoàn cảnh khác, con người cá nhân lại được các nhà văn, nhà thơ đề cao. đó là giai đoạn cuối thế kỉ 18- đến đầu thế kỉ 19, giai đoạn 1930-1945 và và giai đoạn văn học thời kì đổi mới từ năm 1986 đến nay. Con người trong sáng tác văn học thuộc các giai đoạn kể trên, tất nhiên ở các mức độ khác nhau đã có ý thức về quyền sống cá nhân, quyền được hưởng hạnh phúc và tình yêu, ý nghĩa của cuộc sống trần thế. Về mặt này, có thể kể đến con người trong các khúc ngâm, trong bài thơ Hồ Xuân Hương, Truyện Kiều,... ( thế kỉ 18 - đầu thế kỉ 19); con người trong văn xuôi Tự lực văn đoàn, Thơ mới, văn học hiện thực (giai đoạn 1930- 1945) con người trong văn học thời kì đổi mới từ 1986 tới nay.
Mỗi mẫu hình nhân vật lí tưởng, trung tâm của văn học mỗi giai đoạn nói trên có một giá trị riêng. Những xu hướng chung của sự phát triển văn học dân tộc là xây dựng một đạo lí làm người với một phẩm chất tốt đẹp như: nhân ái, chung thủy, tình nghĩa, vị tha, đức hi sinh vì sự nghiệp chính nghĩa, đấu tranh chống chủ nghĩa khắc kỉ của các tôn giáo và đề cao quyền sống của con người cá nhân nhưng không chấp nhận chủ nghĩa cá nhân cực đoan.
( Tổng quan văn học Việt Nam- Sgk 10)
