A . Văn bản : Sông núi nước Nam
I . Tìm hiểu chung
1 . Tác giả
2. Tác phẩm
- Thể loại : Thất ngôn tứ nguyệt Đường Luật
- Bài có 4 câu , mỗi câu có 7 chữ
- Bố cục 2 phần :
2 câu đầu : Khẳng định nước Nam là của người Nam
2 câu cuối : Kẻ thù không được xâm phạm , nếu không sẽ chốn lấy thất bại
- Câu 1 ,2 ,4 thiệp phần với nhau ở chữ cuối
- Tiếng thứ 2 của câu thứ nhất quy định luật cho toàn bài thơ ( Luật B - T )
- Niêm được tính theo hàng dọc , các câu phải niêm với nhau ( Giống nhau )
- Bố cục : Khai , Thừa , Chuyển , Hợp
Đối : Câu 1 đối với câu 2 , câu 3 đối với câu 4 ; câu 2 , 3 đối với câu 4 ở các tiếng
Niêm ở 1 với 4 , niêm ở câu 2 với 4 ( Các tiếng thứ 2 , 4 , 6 )
II . Đọc hiểu văn bản
- Nước Nam là của người Nam , điều đó đã được sách trời định sẵn rõ ràng
- 2 câu thơ đầu nêu lên một nguyên lí khách quan , thất yếu có giá trị như một lời tuyên ngôn . Nó là quyền độc lập và tự quyết của dân tộc ta . Đó là ý chí sắt đá của một dân tộc có bản lĩnh , có truyền thống đấu tranh . 2 câu thơ trên có giá trị mở đầu cho một tuyên ngôn độc lập , ngắn gọn của nước Đại Việt hùng cường ở thế kỷ thứ XI ( 11 )
⇒ Khẳng định chủ quyền của đất nước , nước Nam là của người Nam. Điều đó đã được định sẵn rõ ràng , là điều hiển nhiên không thể thấy đổi .
2 câu thơ cuối :
- Đây là lời cảnh báo , hành động xâm lược của kẻ thù và hành động sức mạnh của dân tộc Việt Nam , ý chí quyết tâm nên tự chủ , nền độc lập , tự do .
3 . Ý nghĩa văn bản
- Bài thơ đã trực tiếp nêu rõ ý tưởng bảo vệ quyền độc lập và kiên quyết chống ngoại xâm
- Bài thơ đã có sắc thái biểu hiện cảm xúc mãnh liệt với ý chí sắt đá trong lời nói , người đọc phải suy nghĩ , nghiền ngẫm mới thấy ý tưởng .
- Bài thơ thể hiện niềm tin vào sức mạnh chính nghĩa của dân tộc ta
- Bài thơ được xem như bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của dân tộc
III . Tổng Kết
1. Nghệ thuật
- Sử dụng thể thơ " Thất ngôn tứ nguyệt Đường Luật " ngắn gọn , xúc tích để tuyên bố nền độc lập của đất nước
- Lựa chọn ngôn ngữ thể hiện giọng thơ dõng dạc , hùng hồn , đanh thép .
2 . Nội dung ( SGK 65 )
B . Phò giá về kinh ( Tụng giá hoàn kinh sơ )
I . Tìm hiểu chung
1 . Tác giả
Trần Quang Khải ( 1241 - 1294 )
2 . Tác phẩm
- Sáng tác năm 1285
- Thể thơ : Ngũ ngôn tứ nguyệt Đường Luật ( 4 câu mỗi câu có 5 chữ )
- Nội dung : Bài thơ nói về hai chiến thắng giặc Mông - Nguyên thời Trần và ý thức xây dựng nước sau khi có thái bình
II . Đọc hiểu văn bản
1 . 2 câu thơ đầu : Hào khí chiến thắng
- Nói về trận thắng của Chườn Dương và Hàm Tử , lời thơ rõ ràng , rành mạch và gân quốc , làng sớm dậy không khí trận mạc như tiếng va của đao kiếm , tiếng ngựa hí , quân reo .
⇒ Ca ngợi chiến thắng hào hùng của dân tộc trong cuộc chiên thắng chống quân Mông - Nguyên dành thắng lợi và sự thất bại của kẻ thù thể hiện niềm tự hào dân tộc
2 . 2 câu thơ cuối
- Khát vọng thái bình thịnh trị của dân tộc
- Là lời động viên , phát triển đất nước trong hoàn cảnh khó khăn . Thái bình vừa là thành quả chiến đấu , vừa là cơ hội để gắng sức , đó là chiến lược giữ nước lâu bền
⇒ Thể hiện khát vọng hoà bình của dân tộc và hi vọng , tương lai tươi sáng của đất nước
3 . Ý nghĩa văn bản
- Hào khí chiến thắng và khát vọng về một đất nước thái bình thịnh trị của dân tộc ta ở thời nhà Trần
III . Tổng kết .
1. Nghệ thuật
- Thể thơ " Ngũ ngôn tứ nguyệt Đường Luật " làm cô đọng cảm xúc , thể hiện niềm tự hào của tác giả trước những chiến thắng hào hùng của dân tộc
- Nhịp thơ phù hợp với việc tái hiện những chiến thắng dồn dập của nhân dân và bày tỏ suy nghĩ của tác giả .
- Hình thức diễn đạt và giọng điệu sảng khoái , hân hoan , tự hào .
2 . Nội dung ( Ghi nhớ sgk / 68 )
( Bài Bánh trôi nước mik chưa học nên chưa làm đc cho bạn nha , mong bn thông cảm giúp mik )
Chúc bạn học tốt !! <3