- Xô Viết Nghệ - Tĩnh ra đời từ cao trào của phong trào cách mạng 1930-1931. Tháng 9/1930, phong trào dâng cao ở một số nơi ở 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh. Hệ thống chính quyền thực dân, phong kiến bị tê liệt, tan rã ở nhiều thôn, xã. Nhiều cấp ủy Đảng ở thôn xã lãnh đạo nhân dân tự quản lý đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội ở địa phương, làm chức năng của chính quyền, gọi là Xô viết (Như Liên Xô - Liên bang Xô viết)
- Sau khi nắm chính quyền, Xô viết đã thực hiện quyền làm chủ, điều hành mọi mặt đời sống xã hội, đưa ra những chính sách tiến bộ trên các mặt:
+ Chính trị: Quần chúng tự do tham gia các đoàn thể cách mạng; Các đội tự vệ đỏ và tòa án nhân dân thành lập.
+ Kinh tế: Chia ruộng đất công cho dân cày nghèo; Bãi bỏ thuế vô lý, xóa nợ cho người nghèo; Đắp đê, phòng lụt, sửa chữa cầu đường; Lập các tổ chức sản xuất để nông dân giúp đỡ nhau
+ Văn hóa, xã hội: Xóa bỏ tệ nạn xã hội: mê tín, dị đoan, rượu chè, cờ bạc, trộm cắp, …
- Trật tự trị an giữ vững, tình thần đoàn kết, giúp đỡ xây dựng, phát triển
⇒ Những chính sách này đã mang lại quyền tự do, dân chủ cho nhân dân. Xô viết Nghệ - Tĩnh là trở thành nhà nước của dân, do dân, vì dân đầu tiên của nước ta.
⇒ Xô viết Nghệ - Tĩnh là đỉnh cao của cách mạng năm 1930 - 1931
